Hollanda Seçim Kurulu, merkezci siyasetçi Rob Jetten’in seçimleri kazandığını resmen açıkladı. Aşırı sağcı lider Geert Wilders’ı az bir oy farkıyla geçen Jetten, zorlu koalisyon müzakerelerine başladı.
Hollanda Seçim Kurulu, geçen haftaki seçimlerin galibinin resmen Rob Jetten olduğunu cuma günü açıkladı.
Bu sonuçla birlikte Jetten, ülke tarihinin en genç başbakanı olmaya hak kazandı.
Kurulun verilerine göre Jetten, Avrupa’da aşırı sağın yükselişi bakımından bir test olarak nitelendirilen seçimde, aşırı sağcı lider Geert Wilders’ı yalnızca 29 bin 668 oyluk bir farkla geride bıraktı.
Jetten, geçen hafta yaptığı açıklamada “Sanırım Avrupa’ya ve dünyaya, ülkeniz için olumlu bir mesajla kampanya yürüttüğünüzde popülist hareketleri yenmenin mümkün olduğunu gösterdik” diye konuşmuştu.
Ülke, Avrupa Birliği’nin beşinci büyük ekonomisi konumunda. Jetten’in ise, aylar sürebilecek bir koalisyon hükümeti kurması gerekiyor.
Hollanda’nın siyasi sisteminde hiçbir parti, 150 sandalyeli mecliste tek başına hükümet kuracak çoğunluğu elde edemiyor. Bu nedenle uzlaşma ve müzakere, sürecin temelini oluşturuyor.
Seçim Kurulu, Jetten’in liderliğindeki merkez parti D66’nın 26 sandalye kazandığını bildirdi. Bu sayı, bir seçim galibi için tarihteki en düşük sandalye sayısı olarak kayıtlara geçti.
Wilders liderliğindeki aşırı sağcı PVV’nin de mecliste 26 sandalyesi bulunuyor.
Toplamda 15 parti meclise girmeyi başarırken, bunlar arasında hayvan hakları savunucusu bir parti ile 50 yaş üstü seçmenlerin çıkarlarını temsil eden bir grup da yer aldı.
Wilders 2023’teki sürpriz zaferine kıyasla 11 sandalye kaybetse de aşırı sağ ülkedeki gücünü korudu. Aşırı sağcı Demokrasi Forumu (FvD) sandalye sayısını üçten yediye çıkarırken, radikal sağcı JA21 partisi de 2023 seçimlerinde kazandığı tek sandalyeyi dokuza yükseltti.
ZORLU KOALİSYON GÖRÜŞMELERİ BAŞLIYOR
Jetten, farklı siyasi görüşlerden partileri bir araya getirecek dört partili bir koalisyon kurmayı hedefliyor.
Planına göre Jetten, merkez sağ CDA (18 sandalye), sağ liberal VVD (22 sandalye) ve sol eğilimli Yeşiller/İşçi Partisi ittifakı (20 sandalye) ile birlikte çalışmak istiyor.
Bu formül 86 sandalye ile rahat bir çoğunluk sağlasa da VVD lideri Dilan Yeşilgöz, Yeşiller/İşçi Partisi ile koalisyona girmeyeceğini duyurdu.
Yeşilgöz, bunun yerine CDA, JA21 ve Jetten’in D66’sını kapsayan sağcı bir koalisyonu tercih ediyor. Ancak bu senaryoda toplam sandalye sayısı 75’e ulaşıyor ve bu da hükümetin istikrarsız olabileceği anlamına geliyor.
Diğer bir seçenek ise azınlık hükümeti kurmak. Fakat Jetten bunun kendi tercihi olmadığını vurguladı.
Partiler arasındaki farklılıkları gidermeye çalışan arabulucuya “gözcü” adı veriliyor. Bu kişinin görevi ise, hangi partilerin birlikte çalışmaya istekli olduğunu tespit etmek.
Jetten bu görev için ulusal demiryolu şirketi NS’nin başındaki Wouter Koolmees’i atadı.
Koolmees’in müzakerelerdeki ilerlemeyi önümüzdeki hafta raporlaması bekleniyor.
WILDERS İTİRAZ ETTİ, SEÇİM KURULU ‘USULSÜZLÜK YOK’ DEDİ
Wilders yenilgiyi isteksizce kabul ederek Jetten’i tebrik etti ancak aynı zamanda sosyal medyada hiçbir temeli olmayan seçim usulsüzlüğü iddialarını paylaştı.
Seçim Kurulu Başkanı Wim Kuijken ise “Bu seçimlerin sonuçları güvenilirdir” açıklamasını yaptı.
Kuijken, “Ülkemizde oy verme ve sonuçların açıklanması konusunda iyi düşünülmüş, sağlam bir prosedür vardır” ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte Kuijken, 2021 seçimlerinde 14 bin olan sayım hatalarının bu seçimde yaklaşık 8 bine düştüğünü belirtti.
Kuijken, “Seçim Kurulu, seçim sürecinin tüm aşamalarında sonuçların güvenilirliğine gölge düşürecek hiçbir usulsüzlüğün yaşanmadığı sonucuna varmıştır” diye ekledi.
Wilders koalisyona katılmayı teklif etse de seçim öncesinde bütün ana akım partiler onunla çalışmayı reddetmişti.
Wilders, “şimdiye kadarki en katı göç politikasını” hayata geçirme konusunda ilerleme kaydedilmediğini öne sürerek PVV’yi koalisyondan çekmiş ve erken seçimlere neden olmuştu.