ABD merkezli Freedom House’un raporuna göre küresel internet özgürlüğü üst üste 15’inci yılda da geriledi. Batılı demokrasilerin otoriter eğilime kaydığı bildirildi.
Freedom House tarafından yayımlanan yıllık rapora göre, internet özgürlüğü hem ABD’de hem de Almanya’da geriledi; Batılı demokrasiler, çevrim içi alanda kısıtlamalar getiren otoriter devletlerle aynı çizgiye geldi.
Washington merkezli demokrasi araştırma kuruluşu, küresel internet özgürlüğünün üst üste 15’inci yılda da gerilediğini, bunun “özgür” olarak sınıflandırılan bazı ülkelerde de yaşandığını bildirdi.
Raporun yazarlarından Kian Vesteinsson, “Otoriter ve otoriter eğilimli ülkelerde baskının arttığını görüyoruz; çünkü bu ülkelerdeki hükümetler internet ve çevrim içi ifade üzerindeki kısıtlamaları iktidarlarını sürdürmenin bir aracı olarak görüyor” dedi.
“2025 yılına özgü olarak, demokrasilerdeki koşulların da kötüleştiğini gözlemliyoruz” diyen Vesteinsson, AFP’ye yaptığı açıklamada şunları ekledi: “Ne yazık ki Kuzey Amerika ve Batı Avrupa genelinde bazı ülkelerde sivil alanın daraldığını, bazılarında ise nefret içerikli ya da sorunlu paylaşımlar yapan kişilere yönelik kısıtlamaların derinleştiğini görüyoruz.”
Rapor, Mayıs 2025’e kadar olan dönemi kapsıyor ve ABD’nin internet özgürlüğü puanının 100 üzerinden 73’e gerileyerek tarihinin en düşük seviyesine indiğini, geçen yıla göre 3 puan kaybettiğini belirtiyor.
TRUMP VE İSRAİL FAKTÖRÜ
Raporda, Başkan Donald Trump yönetiminin çevrimiçi ifadeleri nedeniyle ABD vatandaşı olmayan bazı kişileri gözaltına almasının da bu düşüşte etkili olduğu vurgulandı. Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun, İsrail hakkında yaptıkları açıklamalar nedeniyle kişileri sınır dışı etme sözü verdiği, bu kararların mahkemelerde itiraz konusu olduğu belirtildi.
ALMANYA’DA OTO-SANSÜR ARTTI
Almanya da 3 puanlık düşüşle 74’e geriledi. Freedom House, ülkede artan oto-sansürün yanı sıra nefret söylemi ve hakareti yasaklayan yasaların “aşırı katı şekilde uygulanmasının” da bu düşüşte etkili olduğunu açıkladı. Raporda, bir siyasetçiyi eleştirmek için manipüle edilmiş bir görsel paylaşan aşırı sağcı bir haber sitesinin editörüne verilen ertelenmiş hapis cezası ve para cezasına dikkat çekildi.
Trump yönetimi, Almanya’nın ifade özgürlüğü sicilini defalarca eleştirmişti. Almanya ise Nazi geçmişi nedeniyle belirli güvenlik önlemlerinin zorunlu olduğunu savunuyor.
EN BÜYÜK DÜŞÜŞLER 3 ÜLKEDE
Raporda en ciddi düşüşlerin, ülke çapındaki protestolara yanıt olarak kısa süreliğine interneti kapatan Kenya’da, ayrıca Venezuela ve Gürcistan’da görüldüğü bildirildi.
İki ülkenin sınıflandırması düşürüldü: Sırbistan “özgür” kategorisinden “kısmen özgür”e, Nikaragua ise “kısmen özgür”den “özgür olmayan” statüsüne geçti.
Bangladeş ise en büyük ilerlemeyi kaydetti; öğrenci ayaklanmasının ardından kurulan yeni hükümet, ülkedeki kısıtlamaları gevşetti.
FREEDOM HOUSE NEDİR?
İkinci Dünya Savaşı sırasında demokrasiyi teşvik etmek amacıyla kurulan Freedom House, tarihsel olarak büyük ölçüde ABD hükümeti tarafından finanse ediliyordu ancak bağımsız biçimde faaliyet gösteriyor. Trump, göreve geri döndükten sonra Freedom House da dahil olmak üzere birçok insan hakları kuruluşunun fonlarını kesti ve kurum personel azaltımına gitmek zorunda kaldı.