.jpg?width=930&format=webp)
Ünlüler arasında evcil hayvanlarını klonlatma trendi yayılırken, uzmanlar hem yüksek maliyet hem de ciddi sağlık ve etik riskler konusunda uyarıyor.
Klonlama teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte birçok kişi, sevdikleri hayvanları “ölümsüzleştirmenin” yollarını arıyor.
1997’de Dolly isimli koyunun dünyaya gelişi, memelilerin başarıyla klonlanmasında bir dönüm noktası olmuştu. O günden bu yana klonlama büyük bir endüstriye dönüştü. Eski Amerikan futbolcusu Tom Brady ve oyuncu Barbra Streisand gibi ünlülerin köpeklerini klonlatması, aynı soruyu milyonlarca hayvan sahibinin gündemine taşıdı.
KLONLAR ÇOK PAHALI VE SAĞLIK SORUNLARINA AÇIK
Klonlama yalnızca çok pahalı bir işlem olmakla kalmıyor aynı zamanda klonlanan hayvanlar için ciddi sağlık ve refah riskleri barındırıyor.
Üstelik klonunuzun, genetik olarak birebir aynı olsa bile, orijinal hayvanınız gibi davranmama ihtimali oldukça yüksek.
Hayvan klonlama, “somatik hücre nükleer transferi” (SCNT) adı verilen yöntemle yapılıyor. Bir hücrenin çekirdeğindeki genetik materyal alınıyor, çekirdeği alınmış bir yumurta hücresine aktarılıyor ve uygun koşullarda embriyo gelişimi başlatılıyor. Embriyonun bir taşıyıcı anneye yerleştirilmesiyle klon doğuyor. Ancak tüm bu süreçte başarı oranı hala yalnızca yüzde 16 civarında.
HAYVANIN KARAKTERİ KOPYALANAMIYOR
Bilim insanları, klonların yalnızca genetik kopya olduklarını vurguluyor. Bir hayvanın kişiliği, çevresel etkiler, sosyal deneyimler, yaşam koşulları ve hatta anneden aldığı bakım tarafından şekilleniyor. Dolayısıyla aynı genetik profile sahip olmak, aynı davranışları veya karakteri garanti etmiyor.
Fiziksel görünümde bile farklılıklar görülebiliyor. İlk klonlanan kedi “CC”nin genetik donörü alacalıyken, klonun tüyleri kahverengi çıkmıştı.
ETİK TARTIŞMALAR: HAYVAN RIZA GÖSTEREMEZ
Klonlama süreci yalnızca klonlanan hayvan için değil, yumurta donörleri ve taşıyıcı anneler için de önemli etik sorular doğuruyor. Yumurtaların hormon tedavileri ve cerrahi müdahalelerle toplanması, hamilelik süreçleri ve doğumlar hayvan refahı açısından risk barındırıyor.
Bazı çalışmalarda klonlanan yavruların ciddi doğum kusurlarıyla dünyaya geldiği veya yaşamlarının ilk ayında kaybedildiği görüldü.
Klonlanmış hayvanlar, genetik donörlerindeki hastalık risklerini de birebir devralıyor. Yani kalıtsal bir rahatsızlığı olan bir hayvanı klonlamak, aynı problemi yeni yavruya da taşımak anlamına geliyor.
MALİYETİ 50 BİN DOLARI AŞIYOR
Evcil hayvan klonlama maliyetleri 50 bin doların üzerine çıkıyor. Uzmanlar bu paranın, yeni bir klon yaratmak yerine barınaklardaki hayvanlara destek olmak için kullanılmasının çok daha anlamlı olduğunu savunuyor.