Yeni araştırma, genç karıncaların hastalandıklarında koloniyi korumak adına yok edilmek için koku yoluyla sinyal gönderdiğini ortaya koydu.
Genç karıncalar, hastalandıklarında koloniyi enfeksiyondan korumak için işçi karıncalara kendilerini yok etmeleri gerektiğini bildiren bir koku salıyor.
Pek çok hayvan, sosyal nedenlerle hastalığını gizler. Ancak karınca kolonileri, tek bir “süper organizma” gibi davranıyor; tıpkı vücudumuzdaki enfekte hücrelerin “beni bul ve yok et” sinyali göndermesi gibi topluluğun tamamını korumayı hedefliyor.
Avusturya Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nden davranış ekoloğu ve yeni çalışmanın başyazarı Erika Dawson, “Yuva, binlerce karıncanın birbirinin üzerinde gezindiği bir ortam. Hastalık için mükemmel bir yayılma alanı.” dedi.
KOKUYLA GELEN ÖLÜM ÇAĞRISI
Yetişkin işçi karıncalar, koloni için tehlikeli bir hastalığa yakalandıklarında yuvayı terk ederek yalnız başına ölür. Ancak genç karıncalar (pupa) koza içinde hapsolmuş durumdadır ve sosyal izolasyon mümkün değildir.
Daha önce yapılan çalışmalar, ölümcül derecede hasta genç karıncaların kimyasal bir değişim sonucu belirli bir koku ürettiğini ortaya koymuştu.
İşçi karıncalar bu kokuyu aldığında kozayı açıp pupanın gövdesine delikler açıyor ve içine zehir enjekte ediyor. Bu zehir hem patojeni hem de enfekte pupayı öldüren bir dezenfektan görevi görüyor.
Yeni araştırmada bilim insanları, pupaların bu kokuyu bilinçli bir sinyal olarak mı yaydığını test etti. Araştırmacılar, hasta pupalardan çıkarılan kokuyu sağlıklı bir gruba uyguladığında işçi karıncalar onları da yok etti. Ardından yapılan deneyler, hasta pupaların bu kokuyu yalnızca işçi karıncalar yakındayken salgıladığını gösterdi.
KRALİÇELER KENDİLERİNİ FEDA ETMİYOR
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri ise kraliçe pupaların davranışı. Enfekte olduklarında işçi karıncalara sinyal göndermeyen kraliçe pupaların “sistemi kandırdığı” düşünülse de, ekip bu durumun nedeninin çok daha güçlü bir bağışıklık sistemi olduğunu ortaya koydu.
Dawson, “Kraliçe pupalar enfeksiyonla savaşabiliyor. Bu nedenle sinyal göndermiyorlar” dedi. Ancak araştırmacılar, ilerleyen çalışmalarda kraliçe pupaların çaresiz kaldıkları durumlarda kendini feda edip etmeyeceğinin de incelenmesi gerektiğini belirtti.