Polonya Anayasa Mahkemesi, Komünist Parti’yi “yasa dışı” ilan ederek kapatılmasının önünü açtı. Ancak aynı zamanda, Anayasa Mahkemesi de hükümet tarafından tanınmıyor.
Polonya Anayasa Mahkemesi, Polonya Komünist Partisi’nin (KPP) faaliyet ve hedeflerinin ülke anayasasıyla bağdaşmadığına hükmetti. Bu karar, partinin resmen kapatılmasının önünü açıyor. Ancak karar tartışmalı, çünkü Anayasa Mahkemesi’nin kendisi de mevcut hükümet tarafından “meşru olmayan yargıçlar içerdiği” gerekçesiyle tanınmıyor.
Kararın gerekçesini açıklayan Anayasa Mahkemesi yargıcı Krystyna Pawłowicz, “Komünist rejimlerin ve suçluların yüceltilmesine Polonya hukuk sisteminde yer yok” ifadelerini kullandı.
Karar, eski adalet bakanı Zbigniew Ziobro’nun 2019’da, şimdiki Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki’nin ise geçen ay yaptığı başvuruların ardından geldi.
KPP 2002’de kuruldu ve kendisini II. Dünya Savaşı öncesindeki komünist partinin devamı olarak görüyor. Parti, 2015 yılında hukuki sorunlardan kaçınmak için programından “komünist devrim” ifadesini çıkarmıştı.
ANAYASA HANGİ MADDELERE DAYANIYOR?
Mahkeme, partinin Anayasa’nın 11 ve 13. maddelerine aykırı olduğunu belirtti.
Söz konusu maddeler şu şekilde:
Madde 11: Siyasi partilerin eşitlik ilkesine dayanması ve demokratik yöntemlerle politika etkilemesi gerekir.
Madde 13: Nazi, faşist veya komünist totaliter yöntemlere dayanan partiler yasaklanır.
PARTİNİN KAPATILMASI BEKLENİYOR
Polonya yasalarına göre, Anayasa Mahkemesi bir partiyi “anayasa dışı” ilan ederse, Varşova bölge mahkemesi partiyi derhal parti sicilinden silmek zorunda.
Ancak, Polonya’da Anayasa Mahkemesi’nin meşruiyeti de tartışmalı.
Mevcut hükümet, Anayasa Mahkemesi’ndeki bazı yargıçların önceki PiS iktidarı döneminde usulsüz şekilde atandığını savunuyor ve mahkemenin kararlarını tanımıyor.
Ayrıca bugünkü kararı veren yargıçlar arasında, PiS’in eski milletvekili ve geçmişte komünist dönemde savcı olarak görev yapan Stanislaw Piotrowicz de bulunuyor.