2025 Nobel Ödülleri bugün sahiplerini buldu. Venezuelalı muhalif siyasetçi Maria Corina Machado, Nobel Barış Ödülü’nü almak için Norveç’in başkenti Oslo’da düzenlenen törene katılmadı.
ÖDÜLLER SAHİPLERİNE VERİLDİ
Stockholm Konser Evi’nde (Konsert Huset) düzenlenen törene, İsveç Kraliyet ailesi, Başbakan Ulf Kristersson, bakanlar, parti temsilcileri, yabancı ülke temsilcileri ile ödül sahiplerinin yanı sıra çok sayıda davetli katıldı.
Ödüller, İsveç Kralı 16. Carl Gustaf tarafından sahiplerine verildi.
Fizik ödülünü John Clarke, Michel Devoret, John Martinis, kimya ödülünü Susumu Kitagawa, Richard Robson, Omar M. Yaghi, tıp ödülünü Mary Brunkow, Fred Ramsdell, Shimon Sakaguchi, ekonomi ödülünü Joel Mokyr, Philippe Aghion, Peter Howitt ve edebiyat ödülünü Laszlo Krasznahorkai aldı.
Nobel ödülünü kazananlara birer diploma, Nobel madalyası ve 11 milyon İsveç kronu para ödülü verildi.
“OSLO’DA OLACAĞIM, YOLDAYIM”
Norveç Nobel Komitesi tarafından yapılan yazılı açıklamada, Nobel Barış Ödülü’nün takdim edilmesi için Oslo’daki belediye binasında tören düzenlendiği ifade edildi.
Açıklamada, 2025 Nobel Barış Ödülü’ne layık görülen Venezuelalı muhalif siyasetçi Machado’nun ödülünü almaya gelemediği ancak Oslo’ya “yakın zamanda” ulaşacağı belirtildi.
Komitenin sosyal medya hesabından, Machado’nun gönderdiği ses kaydı törenden hemen önce paylaşıldı. Machado, “Oslo’da olacağım, yoldayım.” dedi.
Ödülü Machado’nun adına alan kızı Ana Corina Sosa Machado, törende yaptığı konuşmada, “O milyonlarca Venezuelalıyı olağanüstü bir çabada birleştirdi ve siz bu çabayı Nobel Barış Ödülü ile onurlandırdınız. Her ne kadar burada olup bu törene katılamamış olsa da şunu söylemeliyim ki annem verdiği sözü asla bozmaz.” ifadelerini kullandı.
Norveç Nobel Komitesi Başkanı Jorgen Watne Frydnes de Machado’nun hayati tehlikesi olduğunu belirterek, “Kendisi şu an güvende ve birkaç saat içinde burada olacak. Son derece tehlikeli bir yolculuk.” değerlendirmesini yaptı.
Bu arada, 2025 Nobel Barış Ödülü’nün, Venezuela’nın demokratik haklarını savunmak için verdiği mücadeleden dolayı Machado’ya verilmesi tepki toplamıştı.
İSRAİL’E DESTEĞİ TARTIŞMA KONUSU
Machado, Maduro’nun “demir yumruk” olarak nitelenen yönetimine meydan okuyarak “Venezuela’ya demokrasi getirme” iddiasıyla 10 Ekim’de Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü. Maduro 2013’ten bu yana ülkeyi yönetiyor.
Ancak Machado’nun, Venezula’ya ABD müdahelesini çağırması ve İsrail’e olan desteği, kendisini tartışmalı bir figür haline getirdi.
Machado bugünkü törene katılamazsa, ödül aile üyeleri tarafından onun adına alınabilir. Annesi, üç kız kardeşi ve üç çocuğu Oslo’da bulunuyor.
Venezuela Başsavcısı Tarek William Saab ise geçen ay Machado’nun ödülü almak için Norveç’e gitmesi hâlinde “firari” sayılacağını söyledi. Saab, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Venezuela dışında olması ve hakkında çok sayıda cezai soruşturma bulunması nedeniyle firari kabul edilmektedir” dedi ve “komplo, nefret kışkırtıcılığı ve terörizm” suçlamaları yöneltildiğini ekledi.
Machado’nun Norveç’e gelmesi hâlinde, Venezuela’ya nasıl geri dönebileceği ya da muhalefeti sürgünden yönetip yönetemeyeceği soruları da gündeme gelecek.
ÖDÜLÜNÜ TRUMP’A İTHAF ETMİŞTİ
Machado, birçok kişi tarafından Venezuela’ya demokrasi getirme çabaları nedeniyle övgüyle karşılanırken, ABD Başkanı Trump’la yakın durması ve Nobel Ödülü’nü ona ithaf etmesi nedeniyle bazı çevrelerce de eleştiriliyor.
Oslo’daki tören, son haftalarda Karayipler’de ABD’nin büyük bir askeri yığınak yapması ve Washington’un uyuşturucu kaçakçılığı yaptığını söylediği teknelere yönelik ölümcül saldırılar düzenlemesiyle aynı döneme denk geliyor.
Maduro ise ABD operasyonlarının asıl amacının, hükümeti devirmek ve Venezuela’nın petrol rezervlerine el koymak olduğunu savunuyor.
Machado, bu operasyonları destekliyor.