Nobel töreninde firari krizi: Barış Ödülü’nü kazanan Machado nerede?

2025 Nobel Ödül Töreni bugün Norveç’te düzenleniyor. Ancak Barış Ödülü’nü kazanan Venezuela muhalefet lideri Maria Corina Machado’nun nerede olduğu bilinmiyor.

NOBEL DİREKTÖRÜ: NORVEÇ’TE DEĞİL

Gizlilik içinde yaşayan Venezuela muhalefet lideri Maria Corina Machado’nun, bugün Oslo’da Nobel Barış Ödülü’nü alması bekleniyor.

Törene saatler kala Machado’nun katılıp katılmayacağı belirsizliğini korurken Norveç’in NRK televizyonu, Machado’nun törene katılmayacağını açıkladı. Nobel Enstitüsü, Machado’nun ödülünü kızının alacağını bildirdi.

Machado ile dün yapılması planlanan basın toplantısı önce ertelendi, ardından tamamen iptal edildi. Norveç’in başkentinde Machado’ya dair hiçbir iz görülmedi. Nerede olduğu ya da Venezuela’dan ayrılmayı başarıp başaramadığı bilinmiyor.

Nobel Enstitüsü Direktörü Kristian Berg Harpviken, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Burada kutlamalar için bulunacağını söyledi. Nasıl seyahat ettiğini, ne zaman geleceğini bilmiyorum ama törene yetişeceğine hâlâ inanıyorum” demişti. Bugün yaptığı açıklamada ise Harpviken, “Machado’nun nerede olduğunu bilmiyorum ama Norveç’te değil” diye konuştu.

11 AY SONRA İLK OLACAK

Törenin Oslo Belediye Sarayı’nda saat 13.00’te (TSİ 12.00) başlaması planlanıyor. Machado’nun ailesinden bazı üyeler ile ABD Başkanı Donald Trump’a yakın Latin Amerikalı devlet başkanları da şimdiden Oslo’ya gelmiş durumda.

Machado Oslo’ya ulaşırsa, bu 11 aydır yapacağı ilk kamuoyu önündeki görünüm olacak.

Machado, Temmuz 2024’te aday olmasının yasaklandığı seçimi Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun hileyle kazandığını öne sürmüş, bu iddia uluslararası toplumun büyük bölümü tarafından da desteklenmişti.

Ağustos 2024’te ülkesinde gizliliğe çekilen Machado, o tarihten bu yana yalnızca bir kez kamuoyuna çıkmıştı. 9 Ocak’ta Caracas’ta, Maduro’nun üçüncü dönem yemin törenine karşı düzenlenen protestoya katılmıştı.

Muhalefet, kendi adayları Edmundo Gonzalez Urrutia’nın seçimi kazandığını savunuyor. Şu anda sürgünde yaşayan Gonzalez Urrutia da tören için Oslo’da.

İSRAİL’E DESTEĞİ TARTIŞMA KONUSU

Machado, Maduro’nun “demir yumruk” olarak nitelenen yönetimine meydan okuyarak “Venezuela’ya demokrasi getirme” iddiasıyla 10 Ekim’de Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü. Maduro 2013’ten bu yana ülkeyi yönetiyor.

Ancak Machado’nun, Venezula’ya ABD müdahelesini çağırması ve İsrail’e olan desteği, kendisini tartışmalı bir figür haline getirdi.

Machado bugünkü törene katılamazsa, ödül aile üyeleri tarafından onun adına alınabilir. Annesi, üç kız kardeşi ve üç çocuğu Oslo’da bulunuyor.

Venezuela Başsavcısı Tarek William Saab ise geçen ay Machado’nun ödülü almak için Norveç’e gitmesi hâlinde “firari” sayılacağını söyledi. Saab, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Venezuela dışında olması ve hakkında çok sayıda cezai soruşturma bulunması nedeniyle firari kabul edilmektedir” dedi ve “komplo, nefret kışkırtıcılığı ve terörizm” suçlamaları yöneltildiğini ekledi.

Machado’nun Norveç’e gelmesi hâlinde, Venezuela’ya nasıl geri dönebileceği ya da muhalefeti sürgünden yönetip yönetemeyeceği soruları da gündeme gelecek.

ÖDÜLÜNÜ TRUMP’A İTHAF ETMİŞTİ

Machado, birçok kişi tarafından Venezuela’ya demokrasi getirme çabaları nedeniyle övgüyle karşılanırken, ABD Başkanı Trump’la yakın durması ve Nobel Ödülü’nü ona ithaf etmesi nedeniyle bazı çevrelerce de eleştiriliyor.

Oslo’daki tören, son haftalarda Karayipler’de ABD’nin büyük bir askeri yığınak yapması ve Washington’un uyuşturucu kaçakçılığı yaptığını söylediği teknelere yönelik ölümcül saldırılar düzenlemesiyle aynı döneme denk geliyor.

Maduro ise ABD operasyonlarının asıl amacının, hükümeti devirmek ve Venezuela’nın petrol rezervlerine el koymak olduğunu savunuyor.

Machado, bu operasyonları destekliyor.