Washington, Amerikan sosyal medya platformlarına sansür uygulamaları için baskı yaptıkları gerekçesiyle, aralarında eski AB Komisyonu Üyesi Breton’un da bulunduğu beş Avrupalı isme vize yasağı getirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Amerikan sosyal medya platformlarını, karşıt görüşleri sansürlemeye zorladıkları gerekçesiyle eski bir Avrupa Birliği (AB) komiseri ve dört kişiye vize verilmesini reddedeceğini açıkladı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Söz konusu şahıslar, her vakada Amerikalı kullanıcıları ve Amerikan şirketlerini hedef alarak yabancı devletlerin sansür baskılarını ilerlettiler” ifadesine yer verildi.
HEDEFTEKİ İSİM: THIERRY BRETON
Yaptırım listesinin en başında, Avrupa Komisyonunun eski teknoloji düzenleyicisi Thierry Breton yer alıyor.
Breton, teknoloji devlerinin AB kurallarına uyma yükümlülükleri konusunda, başta milyarder Elon Musk olmak üzere sektörün önde gelen isimleriyle sık sık karşı karşıya gelmişti.
AFP’nin aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı, Breton’u, Avrupa’da faaliyet gösteren büyük sosyal medya platformlarına içerik denetimi ve diğer standartları dayatan Dijital Hizmetler Yasası’nın (DSA) “fikir babası” olarak tanımladı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise konuya ilişkin açıklamasında, Başkan Trump’ın “Önce Amerika” dış politikasının, Amerikan egemenliğinin ihlallerini reddettiği konusunda net olduğunu vurguladı.
Rubio, “Amerika’nın söylemini hedef alan yabancı sansürcülerin sınır ötesi aşırılıkları da buna istisna değil” dedi.
Rubio ayrıca, hedef alınan kişilerin, Amerikan platformlarını sansüre, gelir kesintisine ve karşı oldukları görüşleri bastırma amaçlı “organize çabalar” yürüttüklerini belirtti.
FRANSA’DAN SERT TEPKİ
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, X platformunda yaptığı açıklamada, ülkesinin vize kısıtlamalarını “şiddetle kınadığını” bildirdi.
Barrot, “Avrupa, dijital alanını yöneten kuralların başkaları tarafından kendisine dayatılmasına izin veremez” diye konuştu.
Dijital Hizmetler Yasası’nın (DSA) Avrupa’da demokratik yollarla kabul edildiğini hatırlatan Barrot, “Bu yasanın kesinlikle sınır ötesi bir kapsamı yoktur ve ABD’yi hiçbir şekilde etkilemez” değerlendirmesinde bulundu.
DSA, büyük platformların içerik denetleme kararlarını açıklamasını, kullanıcılara şeffaflık sağlamasını ve güvenlik kurumlarının çocukların tehlikeli içeriklere ne kadar maruz kaldığını anlamak gibi temel çalışmaları yürütebilmesini şart koşuyor.
Fakat yasa, ABD’li sağ kesim tarafından Avrupa ve ötesinde sağcı düşünceye karşı bir sansür silahı olarak nitelendiriliyor.
YAPTIRIMIN MUHATABINDAN “CADI AVI” BENZETMESİ
Avrupa Komisyonundaki görevinden 2024 yılında ayrılan Thierry Breton, X üzerinden yaptığı açıklamada yasağı “cadı avı” olarak nitelendirdi.
Durumu, ABD’de yetkililerin komünizmle bağlantılı oldukları iddiasıyla devlet görevlerinden uzaklaştırıldığı McCarthy dönemine benzeten Breton, “Amerikalı dostlarımıza: Sansür zannettiğiniz yerde değil” ifadesini kullandı.
LİSTEDE KİMLER VAR?
Diğer taraftan ABD Dışişleri Bakanlığı Kamu Diplomasisi Müsteşarı Sarah Rogers, X platformu üzerinden hedef alınan kişilerin kimliklerini açıkladı ve bu kişilerin “Amerikan söylemine yönelik sansürü kışkırttığını” savundu.
Yasak kapsamındaki diğer isimler şunlar:
Imran Ahmed: Çevrimiçi nefret, yanlış bilgi ve dezenformasyonla mücadele eden, kâr amacı gütmeyen Dijital Nefretle Mücadele Merkezi’nin (Center for Countering Digital Hate) CEO’su. Kuruluş, Elon Musk’ın Twitter’ı (şimdiki adıyla X) satın almasından sonra Musk’ın hedefi haline gelmişti.
Anna-Lena von Hodenberg ve Josephine Ballon: ABD Dışişleri Bakanlığının, DSA’nın uygulanması için “güvenilir şikayetçi” (trusted flagger) işlevi gördüğünü belirttiği Alman örgütü HateAid’in yöneticileri.
Clare Melford: İngiltere merkezli Küresel Dezenformasyon Endeksi’nin (GDI) yöneticisi.
The Guardian gazetesine konuşan Küresel Dezenformasyon Endeksi sözcüsü, ABD’nin bu adımını “ahlak dışı, yasa dışı ve gayri Amerikan” olarak tanımladı.
Sözcü, kararı “ifade özgürlüğüne yönelik otoriter bir saldırı ve korkunç bir hükümet sansürü eylemi” olarak niteledi.
WASHINGTON TEKNOLOJİ SAVAŞINI BÜYÜTÜYOR
Brüksel’in bu ayın başlarında, reklam şeffaflığı ve kullanıcı doğrulama yöntemleri konusundaki DSA kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle Musk’ın X platformuna para cezası vermesinin ardından, Washington AB düzenlemelerine yönelik tepkisini artırdı.
ABD yönetimi geçen hafta, Accenture, DHL, Mistral, Siemens ve Spotify gibi önemli Avrupa şirketlerinin misilleme olarak hedef alınabileceği sinyalini vermişti.
Washington ayrıca, İngiltere’nin DSA muadili olan ve büyük sosyal medya platformlarına içerik denetleme zorunluluğu getiren Çevrimiçi Güvenlik Yasası’nı (Online Safety Act) da hedef alıyor.
Beyaz Saray, geçen hafta İngiltere ile olan bir teknoloji işbirliği anlaşmasının uygulanmasını, İngiltere’nin teknoloji kurallarına muhalefet gerekçesiyle askıya almıştı.