Araştırmacılara göre Akdeniz’de büyük beyaz köpekbalığı nüfusu hızla azalıyor.
Akdeniz Denizi’ndeki büyük beyaz köpek balıkları yok olma riskiyle karşı karşıya. ABD’li bilim insanlarının, İngiltere merkezli Blue Marine Foundation iş birliğiyle yürüttüğü araştırmaya göre, yasa dışı balıkçılık bu kritik düşüşün başlıca nedenlerinden biri.
Araştırmacılar, büyük beyaz köpek balıkları da dahil olmak üzere Akdeniz’de uluslararası hukukla koruma altında bulunan bazı türlerin Kuzey Afrika’daki balık pazarlarında satıldığını belirledi. Oysa bu türlerin avlanması ve ticareti yasak.
40 BÜYÜK BEYAZ KIYIYA VURDU
Kuzey Afrika’nın Akdeniz kıyısındaki balıkçı limanlarını izleyen ekipler, yalnızca 2025 yılında bölgede en az 40 büyük beyaz köpek balığının öldürüldüğünü saptadı.
BBC’nin doğruladığı sosyal medya görüntülerinde de, koruma altındaki köpek balıklarının ölü halde limanlara getirildiği görülüyor.
Cezayir’de çekilen bir videoda büyük bir beyaz köpek balığının balıkçı teknesinden kıyıya çekildiği, Tunus’ta kaydedilen başka bir görüntüde ise koruma altındaki kısa yüzgeçli mako köpek balığının baş ve yüzgeçlerinin satışa hazırlandığı yer alıyor.
Araştırmanın başyazarı, Virginia Tech Üniversitesi’nden Dr. Francesco Ferretti, Akdeniz’de özellikle büyük beyaz köpek balığı popülasyonlarının son on yıllarda dramatik biçimde azaldığını söyledi.
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), Akdeniz’deki büyük beyaz köpek balığı nüfusunu “Kritik Tehlike Altında” olarak sınıflandırıyor.
BÜYÜK BEYAZ AKDENİZ’DE İLK KEZ TAKİP EDİLECEKTİ
Ferretti ve ekibi, Akdeniz’de tehdit altındaki bazı köpek balığı türleri için “son sığınak” olarak tanımlanan Sicilya Boğazı’nda araştırma yürüttü. Ekibin temel hedeflerinden biri, Akdeniz’de ilk kez bir büyük beyaz köpek balığına uydu takip cihazı takmaktı.
Bu amaçla üç tondan fazla balık yemi, dondurulmuş uskumru ve ton balığı artıkları ile 500 litre ton balığı yağı kullanılarak geniş bir “koku alanı” oluşturuldu.
İki haftalık çalışmaya rağmen ekip hiçbir büyük beyaz köpek balığına rastlayamadı. Su altı kameraları yalnızca kısa bir mavi köpek balığı görüntüsü kaydetti.
SATIŞTAKİ KÖPEK BALIKLARI
Araştırmacılar ve Kuzey Afrika’daki ortakları, bölgedeki birçok balıkçı limanını izliyor. BBC Forensics ekibiyle yapılan incelemeler de, Tunus ve Cezayir dâhil bazı ülkelerde koruma altındaki köpek balıklarının yakalanıp karaya çıkarıldığını ve satışa sunulduğunu ortaya koydu.
Halihazırda mako, melek, harman ve çekiçbaş gibi türler dahil 24 tehdit altındaki köpekbalığı türü uluslararası koruma altında.
Avrupa Birliği ve Akdeniz çevresindeki 23 ülkenin imzaladığı anlaşmaya göre bu türler gemide tutulamaz, aktarılamaz, karaya çıkarılamaz, depolanamaz, satılamaz veya satışa sunulamaz. Mümkünse canlı ve zarar görmeden denize geri bırakılmaları gerekiyor.