Suudi Arabistan, Yemen’deki BAE güçlerinin ülkeyi terk etmesini istedi ve Mukalla Limanı’na hava saldırısı düzenledi. BAE suçlamaları reddederken Körfez borsaları günü düşüşle kapattı.
Yemen’in güneyinde son aylarda Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında yaşanan ihtilaf, bugün itibarıyla açık savaşa dönüştü.
Suudi Arabistan, ulusal güvenliğinin bir “kırmızı çizgi” olduğunu vurgulayarak, BAE güçlerinin 24 saat içinde Yemen’i terk etmesi yönündeki çağrıya destek verdi.
Riyad yönetiminin Abu Dabi’ye yönelik bugüne kadarki en sert uyarısı olarak kayıtlara geçen olayda koalisyon, BAE destekli güneyli ayrılıkçıları hedef aldığını duyurdu.
Yemen’in Suudi Arabistan destekli Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Emirlik güçlerinin ülkeden ayrılması için süre tanıdı.
MUKALLA LİMANI’NA HAVA SALDIRISI
Reuters ajansının aktardığına göre koalisyon güçleri, bugün erken saatlerde düzenlenen “sınırlı hava saldırısının”, BAE’nin Fuceyra Limanı’ndan izinsiz olarak yola çıkan iki geminin hafta sonu Mukalla’ya varmasını takip ettiğini bildirdi.
Koalisyonun açıklamasına göre, Mukalla’ya vardıktan sonra takip sistemlerini devre dışı bırakan gemiler, Güney Geçiş Konseyi’ni (GGK) desteklemek amacıyla büyük miktarda silah ve zırhlı araç indirdi.
Suudi devlet medyası, “Greenland” adlı yük gemisinden silah ve zırhlı araçların indirildiğini gösteren bir video yayımladı ve geminin Fuceyra’dan geldiğini belirtti.
Haberlere göre koalisyon, saldırının herhangi bir can kaybına veya hasara yol açmadı.
Reuters’a konuşan iki kaynak, saldırının gemilerin yükünü boşalttığı rıhtımı hedef aldığını söyledi.
Yemen devlet televizyonunda yayımlanan görüntülerde, saldırı sonrası limandan siyah dumanların yükseldiği ve yanmış araçların bulunduğu görüldü.
YEMEN HÜKÜMETİNDEN BAE’YE SUÇLAMA
Yemen resmi haber ajansına göre Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, BAE ile olan savunma anlaşmasını feshetti.
Televizyondan halka seslenen Alimi, BAE’yi GGK’ya verdiği destekle Yemen’deki iç çatışmayı körüklemekle suçladı.
Alimi, “Ne yazık ki, Birleşik Arap Emirlikleri’nin GGK’ye baskı yaptığı ve onları askeri tansiyonu yükselterek devlet otoritesini sarsmaya ve devlete karşı isyan etmeye yönlendirdiği kesin olarak teyit edilmiştir” diye konuştu.
Alimi ayrıca, koalisyonun izin verdiği istisnalar dışında, tüm liman ve geçiş noktalarında 72 saat süreyle uçuşa yasak bölge ile deniz ve kara ablukası ilan etti.
BAE’DEN YANIT: “ESEF DUYUYORUZ”
AFP’nin aktardığına göre BAE Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan’ın suçlamalarını reddeden ve olaydan duyulan rahatsızlığı dile getiren yazılı bir açıklama yayımladı.
Bakanlığın açıklamasında, “BAE, kardeş Suudi Arabistan Krallığı tarafından yayımlanan açıklamada yer alan ifadelerden ve BAE’nin Yemen’de devam eden olaylardaki rolüne ilişkin içerdiği temel yanlışlıklardan derin esef duymaktadır” denildi.
BAE’nin adının Yemenli taraflar arasındaki gerilime karıştırılması girişimlerinin kesin bir dille reddedildiği belirtilen açıklamada, “Herhangi bir Yemenli tarafa, Suudi Arabistan Krallığı’nın güvenliğini sarsacak veya sınırlarını hedef alacak askeri operasyonlar gerçekleştirmesi için baskı yapıldığı veya talimat verildiği iddialarını şiddetle kınıyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Abu Dabi yönetimi, söz konusu gemideki sevkiyatın herhangi bir silah içermediğini, indirilen araçların herhangi bir Yemenli taraf için değil, Yemen’de görev yapan Emirlik güçlerinin kullanımı için gönderildiğini savundu.
Açıklamada, “Bu araçlarla ilgili olarak BAE ile Suudi Arabistan’daki kardeşlerimiz arasında üst düzey koordinasyon sağlanmış ve araçların limandan çıkmayacağı konusunda anlaşmaya varılmıştı. Fakat BAE, bu araçların Mukalla Limanı’nda hedef alınması karşısında şaşkınlığa uğramıştır” denildi.
AYRILIKÇILAR ABYAN VİLAYETİNDE OPERASYON BAŞLATTI
Krizin merkezinde, Yemen’in ana ayrılıkçı grubu olan GGK’nin Abyan vilayetinde başlattığı askeri operasyon yer alıyor.
GGK güçlerinin, Abyan’ın dağlık bölgelerine ulaştığı ve Suudi Arabistan destekli Yemen hükümet güçlerine karşı sürpriz bir taarruz başlattığı bildirildi.
Bu hamle, yıllardır süren çıkmazı bozarak Körfez müttefikleri BAE ve Suudi Arabistan’ı Yemen’de hiç olmadığı kadar karşı karşıya getirdi.
GGK, stratejik öneme sahip Hadramut vilayeti de dahil olmak üzere güneyin büyük bölümünde kontrolü sağladığını iddia ediyor. Suudi Arabistan ile sınırı olan Hadramut, Krallık ile derin kültürel ve tarihi bağlara sahip.
YEMEN BAŞKANLIK KONSEYİ BÖLÜNDÜ
GGK lideri ve aynı zamanda Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı olan Aydarus ez-Zubeydi, konseyin diğer üç üyesiyle birlikte bugün yayımladığı ortak açıklamada, BAE’nin Husilere karşı mücadelede ana ortak olmaya devam ettiğini belirtti.
Alimi’nin emirlerini reddeden ve bu kararların mutabakata dayanmadığını savunan açıklamada, “Başkanlık Konseyi içindeki veya dışındaki hiçbir kişi veya kurumun, herhangi bir ülkeyi Arap Koalisyonu’ndan çıkarma yetkisine sahip olmadığını kesin bir dille teyit ediyoruz” denildi.
90 GÜN OHAL İLAN EDİLDİ
Bununla beraber Reşad el-Alimi’nin yaptığı açıklamada, “Ülkenin tamamında, 30.12.2025’ten itibaren 90 gün süreyle ve yenilenebileceği kaydıyla OHAL ilan edilmiştir” ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, Hadramut ve Mehra vilayetlerindeki tüm askeri güç ve birliklerin, Yemen’de meşru hükümete destek veren Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu ile tam koordinasyon sağlayarak, çatışmaya girmeden derhal asli mevzilerine ve kamplarına dönmesi ve tüm noktaları meşru hükümete bağlı “Vatan Kalkanı Güçleri”ne devretmesi gerektiği belirtildi.
Hadramut ve Mehra valilerine, iki vilayetin işlerinin yürütülmesi ve kamplar devralınana kadar “Vatan Kalkanı Güçleri” ile işbirliği yapmaları konusunda tüm yetkilerin verildiği kaydedilen açıklamada, bu duyurudan itibaren 72 saat süreyle, Arap Koalisyonu tarafından resmi izin ve onay verilenler dışında, tüm limanlar ve geçiş noktaları için hava, deniz ve kara yasağı uygulanacağı bildirildi.
Devletin tüm kurum ve kuruluşlarının bu bildiriyi uygulamaya koymaları ve buna tam olarak uymaları gerektiği vurgulanan açıklamada, kararın, Anayasa, Körfez Girişimi ve uygulama mekanizması, Başkanlık Konseyi’nin oluşturulması ve yetkilerin devredilmesi kararı incelendikten sonra ve Anayasa uyarınca Alimi’ye tanınan yetkilere dayanılarak alındığı ifade edildi.
Açıklamada, kararın “tüm vatandaşların güvenliğini korumak, Yemen’in birliğine, egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne olan bağlılığı yeniden teyit etmek ve 2014’ten beri devam eden meşruiyete karşı darbeyle mücadele etmek” amacıyla alındığı kaydedildi.
Açıklamada ayrıca, kararın “BEA’den Yemen’i bölmek amacıyla doğu vilayetlerine karşı askeri bir saldırı başlatma emri alan isyancıların öncülük ettiği iç karışıklıkla mücadeleyi” de amaçladığına işaret edildi.
PİYASALARDAN TEPKİ
Bölgedeki iki büyük petrol üreticisi arasındaki gerilim, Körfez borsalarını olumsuz etkiledi.
Dubai ana endeksi yüzde 2, Abu Dabi ve Suudi Arabistan endeksleri ise yüzde 1 oranında değer kaybetti.
Yatırımcılar, OPEC üyesi iki ülke arasındaki anlaşmazlığın petrol üretimi kararlarındaki uzlaşmayı engelleyebileceğinden endişe ediyor.
2015’TEN BERİ DEVAM EDEN SAVAŞ
2015 yılında Ensarullah Hareketi olarak anılan Husilere karşı Yemen hükümetini yeniden tesis etmek için ortak askeri müdahale başlatan iki ülke, zamanla farklı stratejiler izlemeye başladı. BAE, 2019’da askerlerini büyük ölçüde çekerken nüfuzunu GGK üzerinden sürdürdü.
Suudi Arabistan ise Husilere karşı savaşın yükünü büyük ölçüde tek başına sırtlandı.
İki ülke arasındaki ayrışma; petrol kotaları, ekonomik rekabet ve bölgesel nüfuz mücadelesiyle derinleşti.
Ülkede BAE’nin desteklediği ayrılıkçı GGK’nin, 4 Aralık’ta ülkenin doğusunda bulunan petrol zengini Hadramut vilayetindeki en önemli bölgeler, hayati öneme sahip kentler ve petrol sahalarının kontrolünü ele geçirdiği bildirilmişti.
GGK Başkanı ez-Zübeydi, 9 Aralık’ta geçici başkent Aden’de düzenlediği toplantıda, Güney Silahlı Kuvvetlerinin Mehra vilayetini ele geçirdiğini söylemişti.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı el-Alimi ise GGK’ye Hadramut ve el-Mehra vilayetlerinden çekilme çağrısı yapmıştı.