Gazze için barış görüşmeleri uzun süredir tıkanmış durumdaydı. Eylül ayının başında İsrail tarafından Katar’da gerçekleştirilen suikast girişimi, aylar süren çıkmazı kırarak Gazze’de barışın düğümünü açtı. İşte sürecin tüm ayrıntıları…
Gazze’de aylardır devam eden saldırıların sona erdirilmesi ve ateşkes sağlanması için devam eden çabalar uzun süredir çıkmazdaydı.
9 Eylül’de İsrail füzeleri, Hamas’ın üst düzey müzakerecilerinin son ateşkes önerisini görüştüğü Katar’daki bir ofisi vurdu.
ABD’nin önde gelen güvenlik ortağının topraklarında yaşanan bu saldırı şok etkisi yarattı.
DOHA SALDIRISININ ETKİSİ
ABD yönetimi, saldırıdan ancak İsrail’in belirsiz bir uyarısından sonra haberdar oldu.
ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff’tan Katar’ı uyarmasını istedi ancak mesaj geç ulaştı. Bu durum ABD Başkanı’nın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya öfkelenmesine neden oldu.
Katar, İsrail’le tüm temasları kesti ve özür talep etti.
KATAR BARIŞ İÇİN DEVREYE GİRDİ
Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Washington’a giderek Başkan Yardımcısı JD Vance ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile görüştü.
Katar, Trump’a BM Genel Kurulu sırasında Arap ve Müslüman liderlerle Gazze barışı için bir toplantı düzenleme önerisinde bulundu. Trump hemen kabul etti.
Katar, savaşı bitirecek ve Filistin devletine giden yolu açıkça tanımlayacak bir plan istedi. Mısır, Filistin Yönetimi’ne rol verilmesini talep etti.
Ancak Netanyahu ve ekibi, Filistin devletine dair ifadeleri sulandırdı ve İsrail’in çekilme takvimiyle ilgili net bir madde eklemeyi reddetti. Arap liderler, son metni gördüklerinde birçok önerilerinin çıkarıldığını fark etti. Buna rağmen Trump açıklamayı ertelemedi.
BEYAZ SARAY’DAKİ AÇIKLAMA
Üç haftalık yoğun diplomasi trafiğinin ardından Trump, Beyaz Saray’da Netanyahu ile bir araya geldi. Netanyahu yanında duruyor, planı kabul ettiğini ve savaşı bitirmeye hazır olduğunu söylüyordu.
Trump, Netanyahu ile birlikte Beyaz Saray’da planı duyurarak, “Ortadoğu’daki uluslardan inanılmaz bir destek aldım” dedi.
Arap ülkeleri kamuoyuna destek açıklaması yaptı, ancak İsrail’in çekilmesi ve Filistin devletinin tanınması yönündeki ısrarlarını korudu.
Trump, Netanyahu’nun Katar’a saldırı için özür dilemesini sağladı.
ZORLU GÖRÜŞMELER VE TALEPLER
Ortaya çıkan 20 maddelik plan, Hamas’ın rehineleri serbest bırakması ve silahsızlanması, İsrail’in birliklerini çekmesi, Arap güvenlik gücünün Gazze’de konuşlanması ve Filistinli teknokratların yönetimi devralması gibi uzun süredir tartışılan unsurları içeriyordu.
Ancak taraflar arasında derin güvensizlik sürüyor. Hamas, savaşın sonlanacağının garantisi olmadan rehineleri bırakmak istemiyor. İsrail ise Hamas tamamen etkisiz hale gelmeden çekilmeye yanaşmıyor.
Arap ülkeleri ise Filistin devleti için net bir yol haritası olmadan Gazze’ye asker göndermeye istekli değil.