ABD ile Çin arasında süregelen ticaret gerilimi yeniden alevlendi. ABD Başkanı Donald Trump, Çin’e mevcut gümrük vergileri üzerinden ek yüzde 100 gümrük vergileri uygulayacaklarını açıkladı. Açıklamanın ardından ABD borsası ve Bitcoin’de sert düşüş yaşandı.
Trump, Çin’in 1 Kasım’dan itibaren ürettiği neredeyse tüm ürünlere, hatta bazıları kendi üretimi olmayan ürünlere bile geniş kapsamlı ihracat kontrolleri uygulayacaklarını belirten mektup gönderdiğini öne sürdü. Bunun üzerine ABD olarak 1 Kasım’dan itibaren Çin’e ek yüzde yüz gümrük vergileri getirileceğini söyledi.
ABD Başkanı ayrıca 1 Kasım’dan itibaren tüm kritik yazılımlara ihracat kontrolü uygulayacaklarını da sözlerine ekledi.
Şİ İLE GÖRÜŞMESİNİ İPTAL ETTİ Mİ?
Trump sosyal medyadan yaptığı ilk açıklamasında, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmeyeceğini söyleyerek, “Başkan Şi ile konuşmadım, çünkü buna gerek yoktu. Bu gelişme benim için olduğu kadar, özgür dünyanın tüm liderleri için de gerçek bir sürpriz oldu. Başkan Şi ile iki hafta içinde Güney Kore’deki APEC toplantısında görüşmem gerekiyordu, ancak artık bunun da bir anlamı kalmadı gibi görünüyor” ifadelerini kullanmıştı.
Trump daha sonra Beyaz Saray’da basın mensuplarının sorularını yanıtlarken, Şi ile APEC Zirvesi’ndeki görüşmesini iptal edip etmediği soruldu. Trump, “İptal etmedim ama olup olmayacağını bilmiyorum, yine de orada olacağım.” dedi.
Trump, Çin’in kendilerini çok şaşırttığını vurgulayarak, “Başkan Şi ile çok iyi ilişkilerim var ve onlar bunu yaptı. Bu benim kışkırttığım bir şey değil. Bu sadece onların yaptığı bir şeye verilen bir tepkiydi ve aslında bizi hedef almamışlardı, tüm dünyayı hedef aldılar.” diye konuştu. KARŞILIKLI LİMAN ÜCRETLERİ BAŞLIYOR
Çin Ulaştırma Bakanlığı, cuma günü yaptığı açıklamada, ABD gemileri veya ABD’ye ait, ABD bayrağı taşıyan ya da ABD’de inşa edilmiş gemiler için yeni liman ücretleri getirileceğini duyurdu. Uygulama salı günü yürürlüğe girecek. Bu karar, ABD’nin Çin gemilerine getirdiği yeni liman ücretlerine misilleme niteliğinde. Çin’in açıklamasına göre bu ücretler, 2028’e kadar kademeli olarak artırılacak. Başlangıçta ton başına 400 yuan (yaklaşık 56 dolar) olacak ücret, 2027’de 880 yuana (123 dolar), 2028’de ise 1.120 yuana (157 dolar) yükselecek.
Aynı şekilde ABD de 14 Ekim’den itibaren Çin yapımı veya Çinli şirketlere ait gemilerden liman başına ücret alacak. Büyük konteyner gemilerinde bu ücretin 1 milyon doları aşabileceği tahmin ediliyor.
PEKİN’DEN ABD’YE TEPKİ
Çin Ulaştırma Bakanlığı, ABD’nin uyguladığı liman ücretlerini “açıkça ayrımcı” olarak nitelendirdi ve bunun küresel tedarik zincirinin istikrarını bozduğunu, uluslararası ticaret düzenine ciddi zarar verdiğini savundu. Çin Ticaret Bakanlığı ise yaptığı ayrı açıklamada, alınan karşı önlemlerin “adil rekabeti korumaya yönelik meşru bir savunma” olduğunu belirtti.
TİCARET ATEŞKESİ SONA ERİYOR
ABD ile Çin arasındaki 90 günlük ticaret ateşkesi süresi kasım başında sona ererken, iki ülke arasındaki karşılıklı yaptırımlar ticaret ilişkilerini yeniden gerginleştirdi. Özellikle ABD’nin tarım ve enerji ürünleri ihracatı sert şekilde düşerken, Çinli ithalatçılar bu ürünleri almaktan kaçınıyor.
ABD BORSALARINDA VE BİTCOİN’DE DÜŞÜŞ
Trump’ın açıklamalarının ardından gözler borsaya çevrildi. Pek çok Amerikan şirketi ve Bitcoin başta olmak üzere bazı kripto para birimlerinde, kayda değer düşüş gözlendi.
New York borsası, haftanın son işlem gününü sert düşüşle tamamladı.
New York borsası, ABD Başkanı Donald Trump’ın nadir toprak elementlerinin ihracatına getirdiği kısıtlamalar nedeniyle Çin ürünlerine yönelik tarifelerde büyük bir artışı değerlendirdiklerini belirtmesi sonrası haftanın son işlem gününü sert düşüşle tamamladı.
Bitcoin’de de sert bir düşüş yaşandı. Gün içinde en yüksek 122 bin 500 dolar seviyesini gören Bitcoin 102 bin dolara kadar geriledi. Ethereum (ETH) 3 bin 673 dolara, Solana (SOL) ise 176 dolar seviyesine geriledi.