Felaketten 40 yıl sonra: Kayıt tutulmadı, çocuklar kayboldu

Kolombiya’da 1985’te Armero’yu yok eden felaketin üzerinden 40 yıl geçse de yüzlerce kayıp çocuğun akıbeti hala bilinmiyor. Aileler, şüpheli evlat edinmeler ve kaybolan kayıtlar nedeniyle çocuklarına ulaşamıyor.

Kolombiya’nın Nevado del Ruiz yanardağının 13 Kasım 1985’te patlamasıyla tetiklenen devasa toprak kayması, Armero kasabasını haritadan silmiş ve yaklaşık 25 bin kişinin ölümüne yol açmıştı. Felaketin üzerinden 40 yıl geçmesine rağmen, o gece ailesini kaybeden binlerce kişinin acısı dinmedi.

Bu isimlerden biri, iki çocuğunu son kez gördüğü o geceyi anlatırken gözyaşlarına hakim olamayan Maria Gladys Primo. Patlamanın ardından evi çamur, taş ve ağaç yığınlarıyla yok oldu. Primo iki gün boyunca enkaz altında sıkışıp kaldı ve helikopterle kurtarıldı. Eşi öldü ve bedenine hiçbir zaman ulaşılamadı.

KAYIP ÇOCUKLAR VE ŞÜPHELİ EVLAT EDİNMELER

Facia sırasında yüzlerce çocuk ailelerinden koptu. Armero’yu yeniden inşa etmeye çalışan Creating Armero Vakfı’na göre, felaketin ardından 583 çocuk kayıp olarak bildirildi. Yaklaşık 150 çocuk ise sağ kurtarıldı.

Vakfın tespitlerine göre, bu çocuklardan bazıları düzenli olmayan süreçlerle yurt dışına evlatlık verildi. Bugüne kadar 71 evlat edinilmiş kişi DNA testi verdi. Çoğu yabancı aileler tarafından sahiplenilmişti.

Primo’nun umudunu canlı tutan bir detay var. Yıllar sonra arşiv görüntülerinde çamurla kaplı bir çocuğun kurtarılırken çekilmiş görüntüsünde oğlunu tanıdı. Ancak kapsamlı aramalara rağmen hiçbir resmi kurum, oğlu Jesus Manuel ve kızı Nuria Isabel hakkında kendisine kesin bir bilgi veremedi.

“EN BÜYÜK YARA KAYIP ÇOCUKLAR”

Felakette babasını ve kardeşini kaybeden, ardından da Creating Armero’yu kuran Francisco Gonzalez, yıllardır kayıp çocukların izini sürüyor.

Şimdiye kadar yalnızca dört kayıp çocuk-ebeveyn buluşması gerçekleşebildi. Gonzalez, daha fazla sonuca ulaşmak için hem ailelerin hem de yurt dışında yaşayan Kolombiyalı evlatlıkların DNA vermesi gerektiğini vurguluyor.

KAYIT TUTULMADI, İZLER KARIŞTI

Aileler, devlet kurumlarını özellikle Kolombiya Aile Refahı Enstitüsü’nü (ICBF) yıllarca bilgi saklamakla ve kötü kayıt tutmakla suçluyor. Bu hatalar, çocukların izini sürmeyi zorlaştırdı.

ICBF, geçen ay yaptığı açıklamada, o dönem kurtarılan çocuklara ait kayıtların dijitalleştirilmesi ve yeniden düzenlenmesine başladığını duyurdu.