Ukrayna’da devlet nükleer enerji şirketi Energoatom etrafında yürütülen geniş kapsamlı yolsuzluk soruşturması, Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski yönetimindeki en büyük siyasi krizlerden birine dönüşüyor.
Ukrayna’da “Midas Operasyonu” adı verilen soruşturma, enerji sektöründe milyonlarca doların usulsüz şekilde aktarılmasını ortaya çıkardı.
Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Özel Yolsuzluk Savcılığı (SAPO), 15 aylık teknik takip sonucunda enerji sektöründe yüzde 10–15 oranında rüşvet alındığını, toplamda 100 milyon doların aklandığını açıkladı. Operasyon kapsamında üst düzey yetkililere yönelik 70’in üzerinde arama yapıldı.
NABU’ya göre, Energoatom gibi yıllık geliri 4 milyar euronun üzerinde olan stratejik bir kurumun yönetimi fiilen “resmi yetkisi olmayan dış kişiler” tarafından kontrol ediliyordu.
RÜŞVET, YOLSUZLUK, KARA PARA AKLAMA
Salı günü sekiz kişi rüşvet, zimmete para geçirme ve yasa dışı zenginleşme suçlamalarıyla gözaltına alındı. Öne çıkan isimler arasında Eski Enerji Bakanı Herman Haluşçenko’nun danışmanı, daha önce Devlet Mülkiyet Fonu başkan yardımcılığı görevinde bulunan İhor Myroniuk, Energoatom’un fiziksel güvenlik biriminin eski yöneticisi, eski savcı Dmytro Basov, para aklama operasyonunu yöneten iş insanı Oleksandr Tsukerman ve soruşturmanın “beyni” olmakla suçlanan Zelenski’nin eski iş ortağı Timur Mindich bulunuyor.
Zelenski’nin geçmişte birlikte çalıştığı Timur Mindich ve Tsukerman soruşturma başlamadan ülkeyi terk etti. Her ikisine de Perşembe günü yaptırım uygulandı.
BAKANLAR İSTİFA ETTİ
Soruşturmanın genişlemesi üzerine Enerji Bakanı Svitlana Hrynchuk ve bir süre önce enerji bakanlığından adalet bakanlığına geçmiş olan Herman Haluşçenko görevlerinden ayrıldı.
Mindich’in adının geçmesi nedeniyle skandal, Zelenski için son derece hassas bir hal aldı. 2019’daki seçim kampanyasını “yolsuzlukla mücadele” üzerine kuran Zelenski, hafta içinde yaptığı açıklamada “Herkes hukuki karşılığını almalı. Karar çıkmalı. Devlet kurumları NABU ile birlikte çalışmalı” dedi.
Hükümet de, soruşturmanın ardından tüm kamu şirketlerinde kapsamlı bir yolsuzluk denetimi başlattığını duyurdu.
Avrupa Komisyonu, Midas Operasyonu’nun Ukrayna’nın yolsuzlukla mücadele kurumlarının bağımsız ve etkin çalıştığını kanıtladığını belirtti. AB, yolsuzlukla mücadeleyi üyelik müzakereleri için temel şart olarak vurgulamaya devam ediyor.