Het lukt ministeries nog steeds niet om zich te houden aan de wettelijke termijn voor het behandelen van informatieverzoeken op basis van de Wet open overheid (Woo). Indieners van Woo-verzoeken moesten afgelopen jaar gemiddeld 188 dagen – ruim een halfjaar – wachten op antwoord van ministeries. De wettelijk maximale termijn voor beantwoording is 42 dagen.
Onderzoek van Open State Foundation, Instituut Maatschappelijk Innovatie en de Universiteit van Amsterdam toont aan dat de gemiddelde termijnen verder zijn opgelopen. In 2023 duurde het gemiddeld 172 dagen voor er een besluit was genomen over een informatieverzoek. Toen was de beantwoording van Woo-verzoeken in slechts 17 procent van de gevallen op tijd; dat percentage bleef afgelopen jaar gelijk.
De beantwoordingstermijnen verschillen sterk van ministerie tot ministerie, maar geen van de ministeries haalt de wettelijke maximale termijn. Het ministerie van Onderwijs is met 99 dagen het snelst. Het ministerie van Justitie en Veiligheid is met 299 dagen verreweg het langzaamst.
Het ministerie van Financiën, dat de afgelopen jaren het traagst was, heeft extra energie gezet op het sneller afhandelen van Woo-verzoeken. Het doet nu gemiddeld 216 dagen over behandeling van een informatieverzoek, eerder was dat gemiddeld 239 dagen.
De ministeries hebben wel meer informatieverzoeken te behandelen. Het aantal gepubliceerde Woo-besluiten van ministeries is toegenomen van 1762 in 2023 naar ruim 2000 afgelopen jaar. In Nederland worden overigens nog steeds weinig informatieverzoeken ingediend in vergelijking met omringende landen.
Lagere overheden zijn sneller
Het behandelen van Woo-verzoeken kan een stuk sneller, zeggen de onderzoekers. Dat laten lagere overheden ook zien. De gemiddelde beantwoordingstermijn van provincies bedraagt 83 dagen; fors minder dan bij de ministeries, maar nog altijd boven de maximale termijn. Bij de waterschappen is dat gemiddeld 61 dagen.
Uit een steekproef onder gemeenten blijkt dat de termijn daar gemiddeld 82 dagen is. De gemeenten Amstelveen en Barneveld bleven gemiddeld binnen de wettelijke termijn. Amsterdam wist de gemiddelde termijn fors te verkorten van 137 naar 63 dagen.
“Ondanks de verder opgelopen gemiddelde afhandeltermijn zien we ook lichtpuntjes”, zegt Serv Wiemers, directeur van de Open State Foundation. “Als een bestuursorgaan extra aandacht geeft aan de Woo, zoals de gemeente Amsterdam en het ministerie van Financiën, zien we een daling in de doorlooptijd.”