Frankrijk zet twaalf Algerijnse diplomaten uit in reactie op de uitzetting van twaalf Franse diplomaten gisteren. Het wordt beschouwd als de sterkste verslechtering van de relaties tussen beide landen, sinds Frankrijk in 1962 na een bloedige oorlog van acht jaar de onafhankelijkheid van zijn voormalige kolonie Algerije erkende.
De uitzetting van de diplomaten is de culminatie van een reeks incidenten tussen beide landen. Een rol speelt daarbij het conflict tussen Algerije en Marokko over de Westelijke Sahara, waarin president Macron in juli vorig jaar de kant van Marokko koos. In het Marokkaanse parlement zei hij toen dat de Westelijke Sahara onder Marokkaanse soevereiniteit moet staan.
Het conflict om de Westelijke Sahara, een voormalige Spaanse kolonie, speelt al tientallen jaren. Het grootste deel van het gebied ten zuiden van Marokko is in handen van Marokko. In een kleiner deel maakt het Polisario Front de dienst uit, een onafhankelijkheidsbeweging die door Algerije wordt gesteund.
Gearresteerde schrijver
De spanningen tussen Frankrijk en Algerije liepen in november verder op toen Algerije op de luchthaven van de hoofdstad Algiers de Frans-Algerijnse schrijver Boualem Sansal arresteerde.
De 80-jarige auteur, die aan kanker lijdt, werd tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld voor het bedreigen van de Algerijnse staatsveiligheid. Hij zit sindsdien in de gevangenis.
Influencer
Vorige week escaleerde de zaak verder toen Frankrijk drie Algerijnen arresteerde die werden beschuldigd van “ontvoering of gevangenhouding in verband met terrorisme”. De drie zouden vorig jaar de Algerijnse influencer Amir Boukhors hebben ontvoerd. De 41-jarige Boukhors, die meer dan een miljoen volgers heeft, is net als Boualem Sansal een criticus van het Algerijnse regime.
Boukhors woont sinds 2016 in Frankrijk, waar hij politiek asiel heeft gekregen. De Algerijnse autoriteiten noemen hem “een saboteur met banden met terroristische groepen” en hebben om zijn uitlevering gevraagd, wat door Franse rechters is geweigerd.
Hij is al drie keer het doelwit geweest van schimmige aanvallen, de laatste keer in april 2024, toen hij in een buitenwijk van Parijs in een auto werd geduwd en de volgende dag werd vrijgelaten.
Kansloze asielzoekers
Bij dit alles speelt ook nog de Franse ergernis over de onwil van Algerije om Algerijnse kansloze asielzoekers terug te nemen, en de Algerijnse ergernis over de Franse minister van Binnenlandse Zaken, de rechtse hardliner Bruno Retailleau, die geregeld harde taal uitslaat over immigratie en ‘law and order’.
De zaak ligt extra gevoelig doordat in Frankrijk 6 miljoen mensen van Algerijnse afkomst wonen.
Een oplossing lijkt nog niet in zicht. President Macron heeft zijn ambassadeur in Algiers teruggeroepen voor overleg en houdt de Algerijnse autoriteiten verantwoordelijk voor “de ruwe verslechtering van de onderlinge relaties”.