Duizenden Vietnamezen hebben in Ho Chi Minhstad de overwinning in de oorlog met de VS (1955-1975) en daarmee de hereniging van Zuid- met Noord-Vietnam gevierd. Hoogtepunt was een parade waarin 13.000 militairen, veteranen en burgers meeliepen, compleet met overvliegende helikopters en straaljagers. Een deel van deelnemers droeg uniformen van het Noord-Vietnamese leger van destijds.
Vijftig jaar na dato is de macht in Vietnam nog altijd in handen van de communistische partij. Secretaris-generaal en leider To Lam wees op het belang van eenheid en verzoening. “Alle Vietnamezen zijn erfgenamen van Vietnam. Ze hebben het recht om in dit land te leven, te werken, om vrij te zijn en geluk na te streven.”
“Vrijheid is kijken naar gevechtsvliegtuigen, in plaats van schuilen”, zegt een van de toeschouwers:
De herdenking werd namens de VS slechts bijgewoond door de Amerikaanse consul in Ho Chi Minhstad. De Amerikaanse ambassadeur of een andere hoge vertegenwoordiger ontbrak.
Volgens Amerikaanse media heeft Trump diplomaten ontraden om de herdenking bij te wonen, waarom is niet bekend. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken wilde niet op de zaak ingaan.
Strategisch partner
De diplomatieke relatie met de VS was in de afgelopen jaren juist aanzienlijk verbeterd. In 2023 kreeg de VS de status van “strategisch partner”, dezelfde status die Vietnams vrienden Rusland en China hebben.
Of de relatie goed blijft, is de vraag. De handelsoorlog die president Trump wereldwijd ontketent, komt in Vietnam hard aan. Als Trumps aankondigingen werkelijkheid worden, gaat de VS 46 procent belasting heffen op de import van producten uit Vietnam. Ongeveer een derde van het bruto nationaal product van Vietnam is afkomstig van export naar de VS.
De kans bestaat dat Trump Vietnam zo in de armen drijft van China, het land dat de VS als zijn belangrijkste rivaal beschouwt. China heeft de economische banden met Vietnam de afgelopen tijd al aangehaald door tientallen economische verdragen met Vietnam te sluiten.
50 jaar geleden
Het is vandaag precies vijftig jaar geleden dat de troepen van het communistische Noord-Vietnam en communistische strijders uit Zuid-Vietnam Saigon in handen kregen. Dat was de hoofdstad van het door de VS gesteunde Zuid-Vietnam. De naam Saigon werd korte tijd daarna veranderd in Ho Chi Minhstad.
Het Amerikaanse leger had zich twee jaar eerder al grotendeels teruggetrokken uit Zuid-Vietnam, mede onder druk van de publieke opinie in eigen land. De beelden van zinloos bloedvergieten, de vele Amerikaanse slachtoffers, de hoge kosten van de oorlog en de leugens van de regering over het verloop brachten een grote protestbeweging op gang.
De Vietnamoorlog heeft aan naar schatting 3 miljoen Vietnamezen het leven gekost. Ook voor de VS is de oorlog een trauma. Het was voor het eerst dat de VS een oorlog verloor, zo’n 58.000 militairen kwamen om. Voor de veteranen was er geen heldhaftige terugkeer of nazorg.