Tarihe geçen

Vietnam savaşına ait “Nepalli Kız” olarak bilinen “Savaşın Terörü” fotoğrafının kime ait olduğu konusunda tartışmalar büyüyor. World Press Photo, konuyla ilgili yeni bir açıklama yaptı.

World Press Photo (Dünya Basın Fotoğrafı) 20. yüzyılın belirleyici görüntülerinden biri hakkında artan tartışmalar ortasında yeni bir rapor yayınladı.

Daha çok “Napalm Girl” (Nepalli Kız) olarak bilinen “The Terror of War” (Savaşın Terörü) fotoğrafının kime ait olduğu konusunda yeni şüpheler oluştu.

Fotoğrafı 1973 yılında “Yılın Fotoğrafı” seçen kuruluş yaptığı açıklamada, emekli Associated Press (AP) fotoğrafçısı Nick Ut’a uzun süredir atfedilen “askıya alma” kararını duyurdu.

Fotoğrafa eşlik eden bir raporda, görsel ve teknik kanıtların, Vietnamlı bir serbest fotoğrafçı olan Nguyen Thanh Nghe’nin fotoğrafı çektiğine dair ortaya çıkan bir teoriye “meylettiği” belirtildi.

TARTIŞMAYI BELGESEL BAŞLATTI

CNN International’ın bildirdiğine gör ocak ayında Sundance Film Festivali’nde prömiyeri yapılan ve Vietnam Savaşı sırasında Napalm saldırısından kaçan çıplak bir kız çocuğunun ikonik fotoğrafını Ut’un değil Nghe’nin çektiğini iddia eden “The Stringer” adlı belgeselin yol açtığı tartışmada son dönemece girildi. Bu arada Ut, bu filmle Pulitzer Ödülü’nü kazanmıştı.

Nghe, 8 Haziran 1972’de 9 yaşındaki Phan Thi Kim Phuc, havadan bombalanırken, Trang Bang köyünün dışındaki otoyol kontrol noktasında bulunan çok sayıda kişiden biriydi.

Filmde, Nghe’nin fotoğrafını AP’ye, editörler araya girip o dönemde ajansın Saygon’daki (şimdiki Ho Chi Minh City) kadrolu fotoğrafçısı olan Ut’a atıfta bulunmadan önce sattığı iddiaları yer alıyor.

“KARAR İÇLER ACISI”

Ut o zamandan bu yana fotoğrafı kendisinin çekmediği yönündeki iddiaları defalarca reddetti.

Vietnam asıllı Amerikalı fotoğrafçı adına avukatı Jim Hornstein tarafından yapılan açıklamada, World Press Photo’nun atıfları askıya alma kararı “içler acısı ve profesyonellik dışı” olarak nitelendirildi. Açıklamada Nghe’nin iddiasının en ufak bir destekleyici kanıt ya da görgü tanığı tarafından desteklenmediği belirtildi.

Bu ayın başlarında AP konuyla ilgili 96 sayfalık bir rapor yayınladı. Görgü tanıklarıyla yapılan görüşmelere, kameraların incelenmesine, olay yerinin 3D modeline ve günümüze ulaşan fotoğraf negatiflerine dayanan soruşturmada, atfın değiştirilmesini haklı çıkaracak kesin bir kanıt bulunamadı.

Ajans, geçen zaman ve önemli kanıtların yokluğunun Ut’un fotoğrafı çekip çekmediğini “tam olarak kanıtlamayı imkansız” hale getirdiğini kabul ederken, Nghe’ye itibar etmenin “birkaç inanç sıçraması gerektireceğini” belirtti.

Door Haluk