Azerbaycan’a ait bir yolcu uçağının Aralık 2024’te düşmesi ile ilgili Azerbaycan basınına yansıyan bir mektup ve ses kayıtları, uçağı Rusya ordusunun vurduğunu gösterdi.
Rusya ve Azerbaycan arasında 2024 yılında gerilim yaratan uçak kazası hakkında yeni bilgiler Azerbaycan basınına yansıdı. Azerbaycan’da yayın yapan Minval isimli haber sitesinin dün paylaştığı kanıtlar, Rusya ordusunun 8243 sefer sayılı uçağa füze saldırısı düzenlenmesi emri verdiğini ortaya koydu. 25 Aralık 2024 tarihinde yaşanan olayda 38 yolcu hayatını kaybetmiş, 29 kişi yaralanmıştı. Euronews haber sitesinin aktardığına göre, bir ses kaydı ve bir mektup, Rusya silahlı kuvvetlerinin füze saldırısında dahlinin olduğunu gösterdi. Bu durum, aynı zamanda iki ülke arasında gerilimin arttığı bir dönemde Azerbaycan basınına yansıdı. MEKTUPTA NE İDDİA EDİLİYOR? Minval, uçak kazasına ilişkin haberinde, “içinde ifadelerin, ses kayıtlarının ve teknik ayrıntıların olduğu isimsiz bir mektup aldığını” ve bunların “o dönemde kullanılan iletişim ekipmanlarındaki teknik yetersizliklere” işaret ettiğini aktardı. Minval’in iddiasına göre, mektupta Rus hava savunma yetkilisi Dmitry Sergeyevich Paladichuk tarafından imzalandığı ileri sürülen yazılı bir açıklama da bulunuyordu. Buna göre, Yüzbaşı Paladichuk, füze saldırısı yetkisini verdiğinde doğrudan Rusya Savunma Bakanlığı’nın emri altında hareket ediyordu. Mektuba göre, Paladichuk, 24-25 Aralık’ta Grozni yakınlarında görevdeydi. Olay günü yerel saatle 05.40’ta birimine “tam savaş hazırlığına geçme” emri verildi. Mektupta, “Mobil araçların az çekmesi ve işlevsel kablolu iletişimin eksik olması sebebiyle koordinasyon büyük ölçüde stabil olmayan mobil bağlantılara bağlıydı” ifadelerine yer verildi. Mektupta, olayla ilgili şu ifadeler kullanıldı: “Saat 08.11’de potansiyel bir hedef tespit edildi ve radar kullanılarak takip edildi. Paladichuk’a telefonla bunu imha etmesi emri verildikten sonra nesneye iki füzenin ateşlendiği rapor edildi. Bu, yoğun sisin optik teyiti belirsizleştirmesine rağmen gerçekleştirildi.” Mektuba göre, “her iki füze de ateşlendiğinde hedefin koordinatları, hızları ve yönleri yazılı açıklamada detaylı bir şekilde sağlanıyordu”. Mektupta, ilk füzenin hedefi kaçırdığı, ikinci füzenin ise bir şarapnelin uçağa çarpabileceği kadar yakınlarda infilak ettiği belirtildi. “SES KAYITLARI DA MEKTUBU DESTEKLİYOR” Minval’in iddiasına göre, ulaştıkları “üç sesli mesaj” da mektuptaki iddiaları destekler nitelikte. Buna göre, ses kayıtları da operasyon emirlerinin verildiğini, iki füzenin ateşlendiğini ve patlamadan kaynaklı şarapnelin uçağı vurduğunu ortaya koyuyordu. Haber sitesinin yayınladığı ses kaydında da Rusça bir sesin füze ateşlenmesi emrini verdiği, ardından bir ateşleme sekansının duyulduğu, aynı sesin “Hedef kaçırıldı” diye bağırdığı, ardından bir füze ateşleme emri daha verdiği görülüyordu. Olayın yaşandığı gün Azerbaycan hükümet kaynakları Euronews’e yaptıkları açıklamada, karadan havaya bir Rus füzesinin Grozni’deki drone faaliyeti sırasında uçağa doğru ateşlendiğini, füzenin uçağın yanında patlaması üzerine şarapnelin yolculara ve kabin ekibine isabet ettiğini söylemişti. Aynı kaynaklara göre, hasar gören uçağa buna rağmen Rusya’daki havalimanlarına iniş izni verilmemişti. Uçak da bunun üzerine Kazakistan’daki Aktau’ya doğru Hazar Denizi üzerinden uçmuş ve acil iniş yapmaya çalıştığı sırada düşmüştü. Olayın ardından basına yansıyan haberlerde, uçağın Rusya’ya ait Pantsir-S1 sisteminden ateşlenen bir füze ile düşürüldüğü aktarılmıştı. Olaydan üç gün sonra açıklama yapan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, uçağın Rusya tarafından vurulduğunu açık bir şekilde söyleyebileceklerini belirtmişti. Aliyev, “Bunun kasıtlı olduğunu söylemiyoruz ama bu oldu” demişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de 28 Aralık’ta Aliyev’den özür dilemiş ve olayı “trajik bir olay” olarak nitelemiş, ancak Rusya’nın sorumluluğunu kabul ettiğine dair bir açıklamada bulunmamıştı.