Bilim insanlarının yürüttüğü yeni bir araştırma, organların biyolojik yaşının sağlık ve yaşam süresi üzerindeki etkilerini gözler önüne serdi.
Nature dergisinde yayımlanan çalışmada, sağlıklı bir bedenin sağlıklı bir zihinle doğrudan ilişkili olduğu bir kez daha doğrulandı. Araştırmacılar, vücuttaki çeşitli organların kandaki belirli protein zincirleri aracılığıyla farklı hızlarda yaşlanabileceğini ortaya koydu.Stanford Üniversitesi’deki ekip, özellikle organların biyolojik yaşlarının kalp yetmezliği, KOAH, tip 2 diyabet ve Alzheimer gibi hastalıklarla ilişkili olduğunu belirledi. Araştırmada, “yaşlı” bir beynin Alzheimer riskini artırdığı, buna karşın “genç” bir beynin ise bilişsel gerilemeyi yavaşlattığı saptandı.Çalışmada, yoğun egzersiz, yağlı balıklar ve kümes hayvanları bakımından zengin bir diyetin yanı sıra zihinsel uyarımın da beyin sağlığını korumada etkili olduğu vurgulandı. Uzmanlar, ileri düzey eğitimin bilişsel yetileri güçlendirebileceğini belirtse de, sabahları basit bir bulmaca çözmenin bile faydalı olabileceğini ifade ediyor.Öte yandan, sigara ve alkol kullanımı, işlenmiş et tüketimi, uykusuzluk ve sosyoekonomik dezavantajlar, organların daha hızlı yaşlanmasına neden olabiliyor.Araştırmalar, orta ve yoğun tempolu fiziksel aktivitelerin demans riskini yüzde 41 oranında azaltabileceğini gösteriyor. Uzmanlar, konuşmayı sürdürebileceğiniz fakat şarkı söyleyemeyeceğiniz yoğunlukta yapılan yürüyüş, koşu ve bisiklet gibi egzersizleri öneriyor.Bazı bilim insanları ise yüksek yoğunluklu interval antrenmanların (HIIT) beyne giden kan akışını artırarak bunamayı önlemede kardiyo egzersizlerinden daha etkili olabileceğini ileri sürüyor. Bu tür egzersizler arasında burpee, dağcı tırmanışı, kettlebell sallama ve sprint gibi yüksek tempolu hareketler yer alıyor.Ancak uzmanlar, yatmadan hemen önce yapılan yüksek yoğunluklu egzersizlerin uykuyu bozabileceği ve bunun da bilişsel sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabileceği konusunda uyarıyor.AŞIRI EGZERSİZİN RİSKLERİYoğun egzersizlerin bazı durumlarda tehlikeli olabileceğine dair uyarılar da var. Geçtiğimiz aylarda, İngiltere’de süper formda bir kişisel antrenörün aniden geçirdiği beyin kanamasının, yıllar süren aşırı spor geçmişine bağlı olduğu öne sürüldü. Daha önceki araştırmalar da, yoğun egzersizin beyin kanamasına yol açabileceğini ve bu durumun felç ya da ölümcül komplikasyonlarla sonuçlanabileceğini ortaya koymuştu.Alzheimer ve diğer demans türlerinin klasik belirtileri arasında hafıza kaybı, iletişim güçlüğü ve ruh hali değişimleri yer alırken, son araştırmalar; görme, işitme, denge ve dokunma gibi duyusal işlevlerdeki değişimlerin de hastalığın erken habercisi olabileceğine dikkat çekiyor.Demansın henüz tedavi edilebilen bir hastalık olmamasına rağmen, erken tanı ile semptomların hafifletilebildiği ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılabildiği biliniyor. Bu nedenle uzmanlar, daha geniş bir belirti yelpazesinin tanı kriterlerine dahil edilmesi gerektiğini vurguluyor.
