Afganistan depreminde kadınlar görünmüyor

Afganistan’da büyük yıkım yaratan 6 şiddetindeki depremde en az bin 124 kişi öldü. Batı’nın yardımları kestiği ülkede insani kriz derinleşirken, Afgan kadınlar depremde de geri plana atılıyor. (Haber: Derya Doğan)

Afganistan 6 şiddetindeki depremin yaralarını sarmaya çalışıyor.
Afganistan Kızılayı’na göre en az bin 124 kişinin öldüğü, 3 bin 251 kişinin yaralandığı Celalabad depreminde, yaklaşık 8 bin ev yıkıldı.
Birleşmiş Milletler ve Taliban hükümetine göre başkent Kabil’de de güçlü artçılar yaşandı.
Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu’na (USGS) göre yaklaşık 500 bin kişi, sarsıntıyı güçlü şekilde hissetti. Zayıf inşa edilmiş yapılarda, önemli ölçüde hasar oluştu.
Depremin gece meydana gelmesi nedeniyle insanların çoğu sarsıntıdan kaçamadı. Taliban yetkililerine göre Kunar ve Nurgül bölgeleri, en kötü etkilenen yerler oldu.
Afganistan’daki Dünya Sağlık Örgütü’ne göre tahmini olarak 12 bin kişinin depremden doğrudan etkilendi. ABC News’e konuşan Taliban yetkilisi Şah Mahmud, Nangahar bölgesinde de enkaz altında kalanların olduğundan endişe ettiklerini söyledi.
Şiddetli yağış, toprak kayması ve hasarlı yollar, depremden en kötü etkilenen dağlık bölgelerdeki kurtarma çalışmalarını zorlaştırıyor.
Taliban 2021 yılında Afganistan’da yönetimi ele geçirdiğinden beri ülkede ciddi boyutta insani kriz yaşanıyor.
ABD, İngiltere ve Fransa’nın yardım programlarını durdurması, açlık ve yoksulluğu kötüleştirdi. Dünya Gıda Programı da Afganlara yardım ulaştıramıyor.
Ancak Reuters haber ajansına konuşan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, İngiltere’nin  deprem mağdurları için 1 milyon sterlinlik yardım açıkladığını, Hindistan’ın da bin aile çadırı ve 15 ton gıda yardımı ulaştırdığını duyurdu. Bir diğer yardım teklifi Çin’den geldi.
Associated Press haber ajansına konuşan Sadiqullah isimli depremzede, saatlerce acil yardım görevlilerini beklediğini belirterek, “Kunar bölgesinde yarı gömülü haldeydim ve çıkamıyordum” dedi. Eşinin ve iki çocuğunun ise hayatını kaybettiğini söyledi.
CNN International’a konuşan 41 yaşındaki Kabil sakini Ahmed Zamir ise çevredeki herkesin enkaz altında kalma korkusuyla sokaklara akın ettiğini ifade etti.
Hamid Can ise The Guardian’a verdiği demçte, deprem anını anlattı. Can, “Bütün dağın üzerimize yıkıldığını hissettik. Köyümüz tamamen yıkıldı, yerleşim bölgeleri yerle bir oldu” dedi.
Taliban’ın kadınlar ve kız çocuklarını sosyal hayattan koparan politikaları, depremde de kendini gösteriyor.
Afganistan’daki hastanelerde bulunan kadın ve çocuklara ait fotoğraflar henüz yayınlanmasa da depremden etkilenenler arasında yüzlerce kadın ve kız çocuğu olduğu bildiriliyor.
Celalabad merkez hastanesini ziyaret eden yerel bir gazeteci, bazı kadınların hava yoluyla hastaneye kaldırıldığını doğruladı. Ancak, nakledilen erkek sayısının çok daha fazla olması, kadınların geride bırakıldığı endişesini uyandırdı.
Kunar eyaleti özellikle muhafazakâr bir bölge olarak biliniyor. BBC’nin haberine göre, kadınlar geç tedavi alabiliyor veya kendi hallerine bırakılabiliyor.
Birçok kişinin evde kalmayı veya ailelerinin kendilerini hastaneye götürmesi için gün ışığını beklemeyi tercih ettiği yönünde endişeler var.
Benzer bir durum, 2022 yılında Paktika eyaletinde meydana gelen yıkıcı depremde de yaşanmış, depremden sadece iki gün sonra hastanelerdeki yaralı kadın sayısı artmıştı.
Sahada kadın kurtarma görevlilerinin bulunmaması da dikkat çekiyor.

Door Haluk