Hollanda’da yaşayan ve yaklaşık 50 yıldır evli olan bir çift geçtiğimiz haziran ayında ötanazi yoluyla hayatlarına son verdiler. “İkili ötanazi” olarak da adlandırılan bu yöntem Hollanda’da yasal bir işlem ve her yıl daha fazla çift ölümcül ilaçlarla hayatlarına son veriyor.
Yaklaşık 50 yıldır evli olan Hollandalı çift Jan ve Els ölümcül ilaçlarlara hayatlarına son verdiler.Ötanazi olarak da bilinen ve nadir çeşitlerinden biri olan ikili ötanazi yaptıran 70 ve 71 yaşındaki çift haziran ayında birlikte yaşamlarını sonlandırdılar.Anaokulunda tanışan evli çiftin bir de çocukları var. Tanıştıkları günden beri beraber olan Jan ve Els evliliklerinin büyük bir bölümünü karavan ya da teknede geçirdiler. 70 yaşındaki Jan, dinmeyen sırt ağrıları çekiyor, 71 yaşındaki karısı Els ise demans hastalığı nedeniyle cümle kurmakta zorulanıyordu.Jan 2003 yılında belinden ameliyat oldu ancak iyileşemedi. Aldığı ağrı kesiciler işe yaramamaya başladı. Els ise bu sırada öğretmenlik yapmakla meşguldü. Ara sıra sohbetleri arasında ötanazi konusunu açan çift Hollanda’da ölme hakkını savunan NVVE’ye katıldı. Jan aile arasında sürekli bu ağrılarla yaşayamayacağını, çok fazla ilaç alınca zombi gibi yaşadığını eşininde hastalığının ilerleme sebebiyle buna birlikte son verleri gerektiğini düşünüyordu.Babasını alzheimer hastalığında kaybeden Els ise demans semptomları gösterse de doktora gitmek istemiyordu. 2022’de teşhis konulduğunda öfkelenen kadın iyileşme imkanı olmadığını öğrendiğinde oğulları ile ötanazi seçeneğini konuşmaya başladılar. Online bir kliniğe başvurdular doktorları, Els’in hâlâ ölmek isteyip istemediği yönünde karar verecek kapasitede olduğunu, ancak demans hastalığının ilerlemesi halinde bunun değişeceğini vurguluyordu.Ötanazi randevusundan bir gün önce oğulları ve torunları ile vakit geçiren çiftin oğulları son günü şöyle anlattı; “Sahilde annemle yürüyüşe çıktık. Çocuklar oyun oynadılar, şakalar yapıldı. Çok tuhaf bir gündü. O akşam yemeğinde, son kez bir arada yemek yiyişimizi izlerken gözlerim doldu.”Randevu günü bir çok yakını Jan ve Els’i yalnız bırakmadı. Saatlarce anılarında bahsettiler her birinin sevdiği şarkıları söylediler. Son yarım saat bizim için çok zordu diye bahseden oğulları “Doktor geldi ve her şey bir anda oldu” dedi. Els van Leeningen ve Jan Faber, doktorların verdiği ölümcül ilaçlar sonucu, 3 Haziran 2024 Pazartesi günü beraber öldüler.Hollanda’da 2002’de yürürlüğe giren yasa “dayanılmaz ağrılara sahip olan ve iyileşme umudu bulunmayan” kişilere ötanazi uygulamasına izin veriyor. Aile hekimi tarafından incelenen talep, daha sonra en az bir doktorun daha katıldığı heyet tarafından karara bağlanıyor.Değerlendirme sonucunda ötanazi isteği kabul edilen hastanın solunumu ilaç yoluyla tamamen durduruluyor. Hollanda’da araştırma enstitüsü Nivel tarafından 2019’da yapılan bir çalışmada, ülkede aile hekimlerinin giderek daha fazla ötanaziye yönlendirdiği tespit edilmişti.Ülkede 2023’te toplam 9 bin 68 kişi ötanazi ile yaşamına son verdi. Bu da toplam ölümlerin yüzde 5’i. Ötanazi ile yaşamına son veren binlerce kişiden 336’sı demans hastasıydı.