ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden başkanlık yarışından çekildiğini açıkladı. Uzmanlar, Biden’ın Gazze’de esir takası anlaşmasını ve ateşkesi kabul etmesi için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya baskı yapacağına ilişkin var olan ihtimalin açıklamanın ardından zayıfladığını iddia ediyor. Netanyahu, Washington ziyaretine ilişkin beklentileri azaltmak amacıyla “ABD’nin büyük bir siyasi belirsizlik aşamasında” olduğunu ifade etti.
Netanyahu’nun Washington’a gitmesine saatler kala ABD Başkanı Biden, 5 Kasım’da düzenlenecek seçimler için adaylıktan çekildiğini duyurdu.
Bu durum, kamuoyunda gerçekleşip gerçekleşmeyeceği merak edilen Biden-Netanyahu görüşmesini nasıl etkileyeceği, esir takası anlaşması ve Gazze’de ateşkes konusunda soruları gündeme getirdi.
ABD’li bir yetkili, ABD Başkanı Biden’ın, Kongre’de konuşma yapmak üzere Washington’a gelen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile 25 Temmuz Perşembe günü görüşmesinin beklendiğini aktardı.İsrailli esirlerin yakınları, aylardır Netanyahu’ya, Washington’a gitmeden önce esir takası anlaşmasını onaylaması çağrısında bulundu.
İsrail eski Başbakanı ve ana muhalefet lideri Yair Lapid, son günlerde yaptığı açıklamalarda, Netanyahu’ya anlaşmayı onayladığını Washington’dan duyurması çağrısında bulundu.
İsrail basını ise Netanyahu’nun anlaşma imkanlarının önüne engeller koyduğunu aktarıyor.Netanyahu, müzakere heyetini Doha’ya perşembe günü göndereceğini duyurdu.
İsrailli esir yakınlarından konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, “Müzakere heyetinin yalnızca perşembe günü gönderilmesi talimatının açıklanamaz bir gecikme olduğu” vurgulandı.
Açıklamada, “Maalesef Başbakan Netanyahu Washington’a herhangi bir anlaşma olmaksızın gidiyor, şimdi de anlaşma olmaksızın döneceği anlaşıldı” ifadesine yer verildi.İsrail Başbakanı, Washington’da ABD başkanlık seçiminin cumhuriyetçi adayı ve eski Başkan Donald Trump ile görüşmeyi de kapsayabilecek ziyareti öncesi Ben Gurion Havalimanı’nda gazetecilere açıklamada bulundu.
Netanyahu, Washington ziyaretine ilişkin beklentileri azaltmak amacıyla “ABD’nin büyük bir siyasi belirsizlik aşamasında” olduğunu ifade etti.”Bu sabah ABD’ye çok önemli bir gezi için yola çıktığını, İsrail’in 7 cephede savaştığı bir zamanda ve Washington’daki büyük siyasi belirsizliğin gölgesinde İsrail Başbakanı olarak dördüncü kez Kongre’nin her iki kanadında da konuşma yapacağını” belirten Netanyahu, “Bu savaş ve belirsizlik döneminde, İsrail’in düşmanlarının ABD ve İsrail’in bugün, yarın ve her zaman ittifak halinde olduğunu bilmesi önemli” dedi.Uzmanlara göre Biden’ın görev süresi ocak ayına kadar devam etse bile başkanlık yarışından çekilmesi, Netanyahu’ya “anlaşmayı kabul etmesi konusunda baskı yapma şansını” yok edebilir.
Biden döneminin ve kararlarının önemini yitirdiğine işaret eden uzmanlar, Biden’ın Netanyahu yerine kendisini bekleyen acil siyasi kararları önceleyeceğini; Netanyahu’nun da Biden yerine bir sonraki ABD başkanını önceleyeceğini aktardı.Netanyahu’nun, Washington’a ne esirler ne de saldırılar sonrasındaki duruma ilişkin herhangi bir haberle gitmediği iddia edildi.
Bu meseleler olmaksızın İran karşısında geniş bir bölgesel cephe kurulamayacağı öne sürüldü.
Uzmanlar, Biden’ın ziyaretten hemen önceki akşam başkanlık yarışından çekilmesinin, anlaşma sürecinde ilerleme kaydedilmesi şansını zayıflattığını ifade etti.Washington’daki görüşmesinden ayrıldığında pek çok kişinin Netanyahu’ya Biden’ın halini, sağlık durumunu soracağı, çok az kişinin Gazze, Hizbullah, İran, Yemen ve İsrailli esirler konularıyla ilgileneceği kaydedildi.”Maariv” gazetesi analisti Anna Barsky ise Netanyahu’nun artık farklı, hayal kırıklığına uğramış, tüm amacı kariyerini temiz bir şekilde nihayete erdirmek olan bir “Biden” ile görüşeceğini savundu.Bu yeni durumla birlikte İsrail, Orta Doğu ve tüm dış ilişkilerin artık önemini kaybetmiş olduğuna işaret eden Barsky, bu meselelerin Biden dahil hiç kimseyi ilgilendirmeyen bir konuma gerilediğini aktardı.
Barsky, Biden’ın görevi teslim edeceği süreye kadar öncelikli belki de tek meselesinin başkanlık seçiminde kim aday gösterilirse gösterilsin seçim kampanyasını demokratlar için en iyi sonuca götürmek olacağını vurguladı.