Suriye’de devrilen Beşar Esad rejimi güçlerinin, geri çekilirken ardında bıraktığı askeri envanter ortaya çıktı. Bu envanterde zırhlı personel taşıyıcılar, obüs, top ve çok namlulu roketatarlar (ÇNRA) yer alıyor. Bulunan araçların çoğunlukla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği (SSCB) döneminde üretilmiş eski nesil araçlar olduğu ve etkin kullanımları için bakım, onarım gerektirdiği belirtiliyor.
Rejimi deviren güçlerin eline geçen kara kuvvetleri envanterindeki zırhlı personel taşıyıcılar, obüs ve toplar ile ÇNRA sistemlerine yönelik teknik bilgiler derlendi.
Muhalif güçlerin eline geçen zırhlı personel taşıyıcılar çoğunlukla Sovyetler döneminde üretilmiş eski nesil araçlar.
Bu silah ve araçların özellikleri şöyle:
1972’den itibaren hizmette olan BTR-70, 3’ü mürettebat 10 asker taşıyabiliyor.
400-600 kilometre menzilli, karada saatte 80 kilometre, suda ise saatte 9 kilometre süratle gidebiliyor.
11,5 ton ağırlıktaki BTR-70, 7,53 metre uzunlukta, 2,80 metre genişlikte ve 2,32 metre yükseklikte.
Araçta 14,5 milimetrelik KPV veya 12,7 milimetre Doçka ağır makineli tüfek ile 7,62 milimetrelik PK makineli tüfek bulunuyor.
SSCB’de aracın üretimine 1984’te son verildi.
Sovyet ordusunda ilk defa Afganistan savaşında görülen BTR-80 yerini daha büyük olan BTR-90’lara bıraktı.
13,6 tonluk, 7,7 metre uzunluğunda, 2,9 metre genişliğinde, 2,41 metre yüksekliğindeki araç 3’ü mürettebat 10 asker taşıyabiliyor.
600 kilometre menzilli araç saatte azami karada 90, sularda 10 kilometre sürat yapıyor.
Bir dönem Türkiye’de de modernize edilerek kullanılan BTR-80’ler yerini daha gelişmiş zırhlı araçlara bıraktı.
1970’lerden itibaren envantere giren genel maksat aracı, amfibik ve paletli bir zırhlı araç.
Araç 11,9 ton ağırlığında, uzunluğu 6,45, genişliği 2,86, yüksekliği ise 1,86 metre.
2’si mürettebat 11 asker taşıyabilen aracın 12,7 milimetrelik NSV veya Kord ağır makineli tüfek, 30 milimetrelik AGS17D/AGS-30 otomatik bombaatar, 30 milimetrelik 2A42/2A72 otomatik top taşıyan modelleri bulunuyor.
500 kilometre menzilli MT-LB, saatte yollarda 60, arazide 30, sularda ise 5-6 kilometre hızda ilerleyebiliyor.
Nispeten yeni nesil olan aracın 2 binden fazla çeşitli modelleri üretildi.
7,2 tonluk Tigr-M’nin 2, 3, 4 ve 5 kapılı modelleri mevcut. Modellerine göre değişmekle beraber araç 5,7 metre uzunlukta, 2,3 metre genişlikte ve 2,2 metre yükseklikte.
2 mürettebat dışında, değişik modellerinde 6 ila 11 kişi taşınabiliyor.
Araçta 7,62 milimetrelik PKP “Peçenek” makineli tüfek, 12,7 milimetrelik Kord ağır makineli tüfek, .50 Kalibrelik “M2HB” ağır makineli tüfek veya 30 milimetrelik AGS-17 bombaatar kullanılabiliyor.
1000 kilometre menzilli araç yollarda saatte 140, arazide 80 kilometre sürat yapabiliyor.
Söz konusu silah sistemleri eski nesil olmasına rağmen güçlü bir lojistik destek ve bakımla etkin olarak kullanılabilir.
Yarı otomatik doldurucuya sahip araç top gibi arkadan veya havan gibi namlu ağzından doldurulabiliyor.
Acil durumlarda dakikada 5-6 normal şartlarda 1 mermi atılabiliyor. 5,7 tonluk top/obüs, 8,69 metre uzunluğunda, 2,35 metre genişliğinde ve 1,93 metre yüksekliğinde.
Namlu uzunluğu 5,19 metre olan obüs, 8 mürettebatla kullanılıyor.
Obüs, 5,4 metre uzunluğunda, 1,9 metre genişliğinde. Namlu uzunluğu 4,66 metre olan obüsün azami menzili yaklaşık 22, etkili menzili ise 15,4 kilometre.
Namlu uzunluğu 2,8 metre olan obüs, 8 mürettebatla kullanılıyor. Dakikada 5-6 mermi atabilen obüsün menzili 11,8 kilometre.
130 milimetrelik çekili top olan Sovyet yapımı M-46, 27 kilometre standart mermi, 40 kilometre roket yardımlı mermi menziliyle, en uzun menzilli toplardan biri olarak biliniyor.
1951-1971 yıllarında üretildi. 7 bin 700 kilogramlık topun uzunluğu 11,73 metre, genişliği 2,45 metre, namlu uzunluğu ise 7,15 metre.
Dakikada azami 8, normal koşullarda 5-6 mermi atabilen top, 8 mürettebatla kullanılıyor.
4 mürettebatla kullanılan obüsün etkili atış menzili yaklaşık 22 kilometre ve dakikada azami 5, normal koşullarda 1-2 mermi atabiliyor.
Araç 500 kilometre menzilli, yollarda saatte 60 arazide 30, sularda ise 4,5 kilometre hızda gidebiliyor.
4 kişilik mürettebatla kullanılan 28 tonluk Akatsiya, 8,4 metre uzunluğunda, 3,25 metre genişliğinde ve 3,05 metre yüksekliğinde.
500 kilometre menzilli araç yollarda saatte 63, arazide 45 kilometre hızla gidebiliyor. Aracın azami menzili 24 kilometre, etkili menzili ise 18,5 kilometre.
13,71 tonluk BM-21, 7,35 metre uzunluğunda, 2,4 metre genişliğinde ve 3,09 metre yüksekliğinde.
3 kişiyle kullanılabilen roketatar saniyede 2 roket ateşleyebiliyor, menzili ise 500 metre-52 kilometre arasında. ÇNRA’nın yüklendiği araç 405 kilometre menzilli, saatte 75 kilometre hız yapabiliyor.
70 kilometrenin üzerinde azami, 34 kilometre etkili menzili olan ÇNRA, tam doldurulduğunda 16 roket atabiliyor. Aracın azami menzili 500 kilometre.
270-280 kilogram ağırlığındaki roketler, misket bombası, parça tesirli yüksek patlayıcı (HE Frag) ve mayın dahil çeşitli içerikler barındırabiliyor.
Muharebe alanında çok etkili silah sistemlerinden olan BM-30, 300 milimetrelik 12 roket fırlatabiliyor. 43,7 tonluk araç, 12 metre uzunluğunda, 3,05 metre genişlikte.
3 mürettebatla kullanılabilen araç, 850 kilometre menzilli ve saatte 60 kilometre hızla gidebiliyor.
Roketlerin menzili ise türüne göre 120 ile 200 kilometre arasında değişiyor.
Topçu ve roketatar sistemlerinin kullanım etkinliği ise mermi ve roket tedariki gibi lojistik faktörler ile ateş destek personelinin eğitim seviyesine bağlı.
