Genellikle Afrika’daki tropikal bölgelerde görülen ebola virüsü, kendisini yüksek ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, halsizlik, kusma, ishal ve iç kanama gibi semptomlarla ele veriyor. Ebola virüsünün Sudan türü, geçtiğimiz günlerde ik kişinin ölümüne neden oldu. Ugandalı bilim insanları, hayat kurtarıcı bir aşı geliştimek için çalışmalara devam etseler de, virüsün bölgedeki yayılım hızı tıp otoriteleri tarafından endişe verici bulunuyor.
Tanzanya’da geçen ay, Marburg virüsüne yakalanan dokuz kişi hayatını kaybetmişti. Marburg, Ebola’nın yakın bir türü olup, yüksek ölüm oranıyla dikkat çekiyor.Uganda’da yaşayan 32 yaşındaki bir erkek hemşire, ebola belirtileri gösterdikten sonra hastaneye başvurdu ancak 10 gün sonra, salgın nedeniyle hayatını kaybetti. Ölen hemşireyle temas eden en az 298 kişi ise takip altına alındı.Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, Uganda 2022’de yaşanan Ebola salgınından sonra ilk kez böyle bir durumla karşılaşıyor. 2022’de 164 kişiye bulaşan ve 55 ölümle sonuçlanan Ebola salgınına, Sudan varyantı neden olmuştu. Sudan varyantı, en bulaşıcı ama en az ölümcül tür olmakla birlikte enfekte olanların yaklaşık yüzde 50’sini öldürüyor.
Zaire türü için onaylı bir aşı mevcutken, Sudan türü için henüz bir onaylı aşı bulunmuyor. Ancak, Uganda’da bu hafta Sudan varyantına yönelik yeni bir aşının klinik denemelerine başlandı. Bu denemeler, sağlık çalışanları ve virüsle teması olan diğer kişileri hedef alıyor.Ebola, BM tarafından pandemi potansiyeli taşıyan “öncelikli patojen” olarak sınıflandırılmış bir hastalıktır. Ebola, kusma, ishal, döküntüler, böbrek ve karaciğer yetmezliği, kanama gibi belirtilerle seyreder ve enfekte vücut sıvıları ile temas yoluyla bulaşır.
Beş farklı türü bulunan Ebola’nın en yaygın türü Zaire, tedavi edilmediği takdirde yüzde 80-90 oranında ölümle sonuçlanır. Sudan türü ise daha az ölümcül olup, yaklaşık yüzde 40-60 ölüm oranına sahiptir ancak daha bulaşıcıdır.Ebola ilk kez 1970’li yıllarda Güney Sudan ve Kongo’da tespit edildi ve o zamandan bu yana bölgede onlarca salgın yaşandı.Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nden (CDC) Ngashi Ngongo, Marburg’daki ölüm oranlarının yüksek olduğunu vurguladı.Marburg virüsünün tedavisi veya aşısı henüz onaylanmadı ancak DSÖ, Tanzanya’daki mevcut salgının küresel riskinin “düşük” olduğunu belirtiyor ve salgının hızlı bir şekilde durdurulabileceğini ifade ediyor.
