ABD’li bir düşünce kuruluşunun raporuna göre Çin ordusunun temel motivasyonu denizaşırı bir düşmanla savaşmak değil, iktidarını korumak. Raporu eleştiren uzmanlar ise Pekin’in dünyanın en büyük donanması, hayalet uçaklar ve hipersonik silahlarını geliştiren Çin ordusunun hedfinin net olduğunu söylüyor. Peki ABD ile Rusya’nın dostu Çin arasında bir savaş ihtimali var mı? Çin ordusu gerçekten savaş için mi inşa edildi?
Rapor, Çin’in iktidardaki Komünist Parti’nin askeri modernizasyona yönelik geniş çaplı hamlesinin temel motivasyonunun denizaşırı bir düşmanla savaşmak değil, iktidarını korumak olduğunu iddia ediyor.
CNN International’da yer alan habere göre Pekin, Çin lideri Şi Cinping yönetiminde baş döndürücü bir askeri yapılanmaya gitti ve bu süreçte daha önce Asya’nın en güçlülerinden biri bile olmayan Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), analistlerin tahminlerine göre ABD ordusuna rakip olmaya ya da bazı kategorilerde onu geçmeye başladı.
Ancak Washington merkezli RAND Corp. tarafından geçen ay yayınlanan bir raporda, etkileyici yığınağa rağmen, siyasi kaygıların özellikle de Komünist Parti’nin hem askeri personel hem de Çin toplumu üzerindeki kontrol arzusunun, orduyu savaşta, özellikle de ABD gibi emsal bir düşmana karşı engelleyebileceği belirtildi.
RAND’da uzun süredir Çin uzmanı olarak çalışan Timothy Heath “Çin ordusunun savaşa hazırlığı şüpheli” başlıklı raporunda “PLA temelde savaşa hazırlanmaktan ziyade Çin Komünist Partisi (ÇKP) yönetimini sürdürmeye odaklanmış durumda” diye yazdı.
Heath, “Çin’in askeri modernizasyon kazanımları her şeyden önce ÇKP yönetiminin cazibesini ve inandırıcılığını güçlendirmek için tasarlandı” diyerek savaş ihtimalinin düşük olduğunu da sözlerine ekledi.
Heath, “Muharebe operasyonları için gerekli becerilerde uzmanlaşmak için harcanabilecek zamandan ödün verilmesi, PLA’nın modern savaşa ne kadar hazırlıklı olabileceği konusunda soru işaretleri yaratıyor” dedi.
Heath ayrıca Çin ordusu birimlerinin sadece komuta subayları tarafından değil, aynı zamanda savaş etkinliğinden ziyade parti sadakatine odaklanan siyasi komiserler tarafından da yönetildiğini belirtti. “Bölünmüş bir komuta sistemi komutanların ortaya çıkan durumlara esnek ve hızlı bir şekilde yanıt verme kabiliyetini azaltıyor” diye yazdı.
Ancak diğer uzmanlar Şi’nin en önemli askeri hedefini açıkça ortaya koyduğunu söyleyerek bu sonuçlarla alay etti: Tayvan’ı gerekirse güç kullanarak Pekin’in kontrolü altına almak.
Uzmanlar, Çin ordusunun yığınağının, iç kontrol kaygılarına rağmen Çin’in bunu yapmaya hazır olduğuna işaret ettiğini ekledi.
ABD Deniz Harp Akademisi’nde strateji profesörü olan Andrew Erickson, “Tarafların güvenliğini en üst düzeye çıkarmanın, Şi’nin kararlılıkla peşinde koştuğu ısmarlama savaş yeteneklerinden çok daha kolay, ucuz ve düşük riskli yolları var” dedi.
ABD’nin Doğu Asya’dan sorumlu eski istihbarat subayı John Culver da rapora şüpheyle yaklaştı.
X’te “Savaş A planı değildir, ancak olaylar gerektirirse B planıdır ve PLA ve Çin’in böyle bir olay için maddi kapasitesi güçlüdür ve daha da güçlenmektedir” diye yazdı.
Pekin’in son yıllardaki yoğun gemi inşa programı, ülkenin Cibuti’deki ilk denizaşırı askeri üssü de dahil olmak üzere Çin kıyılarından her zamankinden daha uzakta faaliyet gösterebilen dünyanın en büyük donanmasını/deniz savaş gücünü ortaya çıkardı.
Bu arada Çin, hayalet uçaklar ve hipersonik silahlar konusunda ilerlemeler kaydetti ve iç çöllerinin geniş alanlarını füze siloları tarlalarına dönüştürdü.
ABD Deniz Harp Akademisi’nden Erickson, Çin’in hem sayı olarak hem de “iddialı hipersonik silah mega projeleriyle küresel sınırları zorlayan” teknoloji geliştirdiğini belirtti.
Örneğin, pek çok analist tarafından dünyanın en güçlü su üstü savaş gemisi olarak sınıflandırılan Type 055 destroyerinin başını çektiği savaş gemileri ön planda.
PLA Donanması geçen yıl 10. Type 055’i suya indirdi ve önümüzdeki yıllarda altı tane daha suya indirmesi bekleniyor. Gemi, her biri yaklaşık 300 denizciden oluşan bir mürettebat gerektiriyor.
Koh, “Ordu muhtemelen taşradan gelen ve çok fazla eğitim almamış birini asimile edebilir ve onu piyade olarak eğitebilir.
Ancak savaş gemisindeki muharebe bilgi merkezindeki kontrolleri (onarabilecek), bir füzeyi ateşleyebilecek ve bir füzenin bakımını yapabilecek birini eğitmek istiyorsanız, bu biraz daha fazlasını gerektirir” diyor.
