Hamas lideri İsmail Haniye, Tahran’da uğradığı suikast sonucu öldürüldü. Haniye’nin öldürüldüğünü doğrulayan Hamas, “Korkakça bir eylem, cezasız kalmayacak” açıklamasını yaptı. Tüm dünyadan saldırıyı kınayan açıklamalar gelirken gözler İsrail’in yapacağı açıklamaya çevrildi. Suikastin ardından Gazze’de ateşkes görüşmelerinin geleceği ana merak konusu haline geldi. İsrail hükümeti gerilimin ortasında, “Gazze’de ateşkes müzakerelerine bağlıyız, rehine anlaşmasının başarıya ulaşmasını istiyoruz” açıklamasında bulundu. Peki Hamas lideri İsmail Haniye’nin öldürülmesi ateşkes görüşmelerinin geleceği için ne anlama geliyor?
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İran’ın yeni cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin törenine katılmak üzere bulunduğu Tahran’da suikaste uğradı. Tüm gözler kaçınılmaz olarak, 7 Ekim’de gerçekleşen Hamas saldırısının ardından Hamas liderlerini cezalandırma sözü veren İsrail’in üzerine çevrildi. İsrail jetlerinin İran hava sahasının dışından Haniye’nin kaldığı eve füze attığı düşünülüyor.
İSRAİL’DEN “ORTADAN KALDIRILDI” PAYLAŞIMI İsrail saldırıyı henüz resmi olarak üstlenmedi ancak hükümet basın ofisi, Facebook hesabından Haniye’nin alnında “ortadan kaldırıldı” yazısı yer alan bir fotoğrafını paylaştı. İsrail Miras Bakanı Amihai Eliyahu ise “Haniye’nin ölümü dünyayı daha iyi hale getirecek” açıklamasını yaptı.
SUİKAST VE SİYASİ SONUÇLARI Saldırının ayrıntıları yavaş yavaş ortaya çıkarken, aynı zamanda siyasi sonuçları da netleşiyor. Bunlardan en belirgin olanı, Gazze’de ateşkes müzakerelerine yönelik kırılgan çabaların nasıl sonuçlanacağı. Hamas ile Tel Aviv arasındaki ateşkes görüşmeleri aylardır sürüyor. İsrail yetkilileri, sözde “müzakere edilemez” hükümleri dayatarak ve kaydedilen ilerlemeyi sabote ederek Filistinlilere yönelik toplu katliamlarına devam ediyor.
“ATEŞKES GÖRÜŞMELERİNDEKİ KİLİT İSİM” Haniye, ölümünden önce Gazze’deki çatışmada alınan askeri kararlardan sorumlu değildi. Gazze’de süren savaş, askeri komutan Yahya Sinvar’ın sorumluluğunda.
Ancak Haniye, sürgündeki Hamas lideri olarak Katar, ABD ve Mısır’ın arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerde kritik bir muhataptı.
İLERLEME SAĞLAMAK MÜMKÜN MÜ? Gazze’de süren ateşkes görüşmelerinde, Haniye suikastının hemen ardından herhangi bir ilerleme kaydedilebileceğini öngörmek son derece zor. Ateşkes görüşmelerinde arabuluculuk yapan iki ülke olan Katar ve Mısır’ın üst düzey yetkilileri, Haniye’nin öldürülmesinin ateşkes çabalarını tehlikeye attığını ve İsrail’in “durumu yatıştırmak için siyasi irade eksikliğini” gösterdiğini söyledi. İsrail hükümeti ise gerilimin ortasında, “Gazze’de ateşkes müzakerelerine bağlıyız, rehine anlaşmasının başarıya ulaşmasını istiyoruz” açıklamasında bulundu.HANİYE NEDEN ŞİMDİ ÖLDÜRÜLDÜ? Bütün bunlar şu soruyu akla getiriyor: Eğer herkesin varsaydığı gibi bu bir İsrail operasyonuysa, neden şimdi gerçekleştirildi? Filistin Yönetimi’nin merkezi Ramallah’ta Haniye’nin ölüm haberi üzüntüyle karşılandı. İktidardaki Fetih Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreter Yardımcısı Sabri Saidam, “Bu cehennemin kapısını açmaktır” dedi. Saidam açıklamasında, “İsrail, düşmanlıkların sona ermesi için tüm umutları ve istekleri öldürdü” ifadelerini kullandı. MİSİLLEME EYLEMİNİN BİR PARÇASI MI? Haniye’nin öldürülmesinin zamanlaması, bunun İsrail’in cumartesi günü işgal altındaki Golan Tepeleri’nde 12 çocuk ve genci öldüren Hizbullah saldırısına karşı misilleme eyleminin daha geniş bir parçası olduğunu düşündürüyor. Bu misilleme saldırıları, Beyrut’ta üst düzey bir Hizbullah komutanının öldürülmesini de içeriyor.