Suriye’deki muhalif gruplar, düzenledikleri yıldırım harekatıyla 12 gün içerisinde başkent Şam’ı ele geçirerek Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirdi. Ailesiyle birlikte ülkeyi terk eden Esad, Rusya’ya sığındı. Ülkede 13 yıldır devam eden iç savaş ve dış faktörlerin birleşimi, devrik liderin şaşırtan sonunu hazırladı. Peki Esad’ın devrilmesinde hangi faktörler etkili oldu? Esad’ın hızlı düşüşünün nedenleri neler?
Pazar günü muhalif güçler başkente çok az direnişle girdikten sonra, Suriye’nin 24 yıldır yöneticisi olan Devlet Başkanı Beşar Esad ülkeden kaçtı.
Peki Suriye’de Esad’ın düşüşünü hazırlayan faktörler neler?
Ordu, yarım milyondan fazla insanın hayatına mal olan ve ülke ekonomisini, altyapısını ve sanayisini tahrip eden savaşta tükendi.
Yorgun ve moralsiz ordu, muhaliflerin 27 Kasım’daki saldırısıyla karşılaştığında hazırlıksız yakalandı.
Gözlemevi, askerlerin mevzilerini, çoğu zaman çatışmalar kendilerine ulaşmadan önce boşalttığını bildirdi.
Onların yardımıyla rejim, 2011’de iç savaş patlak verdikten sonra kaybedilen toprakları geri aldı. Rusya’nın 2015’te müdahalesi savaşın gidişatını Esad’ın lehine değiştirdi.
Ancak geçtiğimiz yıl İran ve müttefiki olan gruplar, Gazze Şeridi’ndeki savaş ve ardından İsrail ile Hizbullah arasındaki gerilimde İsrail’in büyük darbelerine maruz kaldı.
Ancak Suriyeli muhalif gruplar saldırılarını geçen ay, İsrail ile Hizbullah arasında bir yılı aşkın süredir devam eden gerilimin ardından ateşkesin yürürlüğe girdiği gün başlattı.
İsrail’le savaş sırasında aralarında Genel Sekreter Hasan Nasrallah ve halefi olduğu düşünülen Haşim Seyfettin’in de bulunduğu çok sayıda Hizbullah lideri öldürüldü.
Dünya Bankasına göre, her dört Suriyeliden birisi aşırı yoksulluktan etkilenirken, durumun Şubat 2023’te yaşanan depreminin yıkıcı etkisi nedeniyle daha da kötüleştiği tahmin ediliyor.
Suriye halkı önemli oranda yoksullukla mücadele ederken Esad ailesinin yaklaşık 1 ila 2 milyar dolar arasında servete sahip olduğu tahmin ediliyor.